Book Title: Siddhant Kalpvalli
Author(s): Sadashivendra Saraswati
Publisher: Achyut Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 83
________________ ५८ सिद्धान्त कल्पवल्ली आवरणाभिभवार्थ मा भूत्तन्निर्गमापेक्षा । स्याच्चिदुपरागसिध्यै तदभेदव्यक्तयेऽथवेत्यन्ये ।। ११५ ॥ इत्थं प्रत्यगभिने ब्रह्मणि वेदान्तवाक्यानाम् । तात्पर्येणाऽन्वयतो जीवपराभेदसंसिद्धिः ॥ ११६ ॥ इति श्रीमत्परमहंस परिव्राजकाचार्य - श्रीपरमशिवेन्द्रपूज्यपादशिष्य श्री सदाशिव ब्रह्मेन्द्रविरचितवेदान्तसिद्धान्तकल्पवल्ल्यां प्रथमः स्तबकः समाप्तः ॥ [ वृत्तिनिर्गमनवाद चिदुपरागोऽभेदाभिव्यक्तिर्वा वृत्तिफलमिति मतयोस्तु तदर्थमेव वृत्तिनिर्गमन - कल्पनमित्याह -- आवरणेति ॥ ११५ ॥ परिसमाप्य सर्ववेदान्तसिद्धं प्रत्यब्रह्मा भेदमुपसंहरति प्रासङ्गिकं इत्थमिति ॥ ११६ ॥ इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्य श्रीमत्परम शिवेन्द्र पूज्यपादशिष्य श्रीसदाशिवब्रह्मेन्द्र प्रणीत श्रीवेदान्तसिद्धान्तकल्पवल्ली व्याख्यायां केसरवल्ल्याख्यायां प्रथमः स्तबकः ॥ 'आवरणा० ' इत्यादि । आवरण के अभिभव के लिए वृत्तिनिर्गमनकी अपेक्षा भले ही न हो, किन्तु चिदुपरागकी ( चैतन्य के साथ विषय के सम्बन्ध की ) सिद्धिके लिए अथवा अभेदाभिव्यक्तिके लिए वृत्तिके निर्गमनकी कल्पना आवश्यक है, ऐसा कई लोग कहते हैं ।। ११५ ।। प्रासंगिक समाप्त करके सब वेदान्तोंसे सिद्ध प्रत्यग्ब्रह्म के अभेदका उपसंहार करते हैं-' इत्थम्' इत्यादिसे । — इस प्रकार प्रत्यगात्मासे अभिन्न ब्रह्ममें वेदान्तवाक्योंका तात्पर्यरूपसे यथार्थ अन्वय हो जाता है, इसलिए जीव और परमात्मा के अभेदकी सिद्धि हो जाती है ॥ ११६ ॥ महामहोपाध्याय पण्डितवर श्रीहाथीभाई शास्त्रिविरचित-सिद्धान्त कल्पवल्लीभाषानुवादमें प्रथम स्तबक समाप्त । Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com

Loading...

Page Navigation
1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136