Book Title: Samipya 1993 Vol 10 Ank 03 04
Author(s): Pravinchandra C Parikh, Bhartiben Shelat
Publisher: Bholabhai Jeshingbhai Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૪. નાનિ @ વા (૪.૧૨ ) શબ્દ) ૫. રતિકૂતિષ વિત્યાં (૪.૧૬ c) (સ્થાન ક. ગાથાસુરરિતાર્થ મિ. (૪.૪પ ) (શબ્દ) ૭. સાધ્વજ સ્વસ્ટિરી: પરિયન્L (૫.૫૬ b) (શબ્દ). ૮. ગાયમુક :ફારસુI (૫.૬૪ b) (સ્થાન) ૯. મત્તાક્કાઉને પૂજાનિ જ્ઞાઃ ૫.૬૮ :) (પગલું) ૧૦ વિતામસ્મરઝઃ વરિષ્યતિ . (૫, ૬૯ d) (પગલું) ૧૧. નિક્ષેપનાર પરમુદ્રતમુન્તી (૫.૮૫ b) (પગલું) ૧૨. ધviાપિ રાવે #ારિતે પાર્વતી વ્રતિ (૬.૧૪ a) ૧૩. સમગ્ર સોમા ઘરમધ્યામદે પરમ્ (૬.૧૯ b) (સ્થાન) ૧૪. થરામામુનાં મળે પરમાતશુNI Rવા (૬.૭૨ b) (પગલું) ૧૫. અનાવૃત્તિમાં પણ મદુર્મનીષિા: . (૬.૭૭ d) (સ્થાન) ૧૬. કૂતે વાઢ: મુરHલ્તામિરૌ પવૈ: . (૬.૭૮ d) વાકથશબ્દ) ૧૭. પ પ ટુને મિતે દિનેતા (૭.૬૧ b) (પગલું). ૧૮. જમત્રાપરું નવું ૨ વા (૮.૯ b) ૧૯. ...થાણુના માત પ્રિયT 1 (૮૧૩ b) અહી૬૭ અને ૧૬ એ ચાર સંદર્ભમાં જ “શબ્દ” એ અર્થમાં ‘પદને પ્રયોગ થયો છે.
prષમણવિજાઃ –પ્રમથ એ હાસ્ય રસને દેવ છે. તે અંગે સંદર્ભ જોઈ શકાય જેમ કે. પ્રથમુafarદૈનિવામાલ ઢમ (૭.૯૫ d).
અહીં મુખવિકાર દ્વારા મુખની વિકૃત ચેષ્ટા અભિપ્રેત છે, જે હાસ્યને અનુભાવરૂપે સ્વીકારાયેલ છે. ૦ પ્રા--પ્રયોગ એટલે નાટ્યપ્રયોગ તે અંગે નિર્દેશ એક વાર થયું છે, જેમ કે,
નમ િઢઢિતારમ્ (૭.૯૧ d) ટીકાકારે પ્રયોગ એટલે રૂપક કે નાટક એ અર્થ આપે છે.
૦ પ્ર —પ્રલય તે એક સાત્વિકભાવ છે. તેને માત્ર નામતઃ ઉલ્લેખ છે પણ અર્થ વિનાશપરક છે, જેમ કે,
વિકતા: કાચા હિ ! (૬.૮ d)
૦ કલા--પ્રસાદ તે એક કાવ્યગુણ છે. જો કે તે સંદર્ભમાં તેનો ઉલ્લેખ થયો નથી, પણ આ' કે “અનુગ્રહ' એ અર્થમાં તે પાંચેક વાર પ્રયોજાયું છે. જેમ કે,
૧. પ્રસાતામિા વેધાડા (૨.૧૬ c) ૨. મતું: સારું પ્રતિનાથ મૂM (.૨ ૮) છે. તવ કરાવાયુસુમાયુif I (૩.૧૦ ૩) ૪. ...માત્ર વાર્થિન: પ્રિયા: (૬.૪૫ d) ૫. વિનિryવા દિ વિર: પ્રમવિકgy (૬.૬૨ c)
૦ મા–ભાવ અનેક પ્રકારના હોય છે. સ્થાયી, સારિક, વ્યભિચારી વગેરે તે અંગેના સ્પષ્ટ સંકેતો નીચે પ્રમાણે મળે છે.
સારસંભવમાં કાવ્યશાસ્ત્રીય સંકેત ]
[૧૫
For Private and Personal Use Only
