Book Title: Samipya 1993 Vol 10 Ank 03 04
Author(s): Pravinchandra C Parikh, Bhartiben Shelat
Publisher: Bholabhai Jeshingbhai Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧. ...વ્રુન્દ્રાનિ માત્ર યિયા વિશ્રુ: ૫ (૧.૩૫ d) ૨. વિષ્ણુવતી રીમુતાવિ માત્રમન્નૈ:: ૧ (૩.૬૮ a) ૩. ...ને વેશિ માવમિમંથ નનમ્ । (૫.૫૮ b) ૪. મમાત્ર મારું મન: તિ। (૫.૮૨ ) ૫. વિમુમપિ તે ચર્મી ઘુરાન્તિ માત્રા: (૬.૯૫ d) ૬. ...મવાત તથ વિમેા: વેરે ! (૭, ૩૧ d) ૭. માવસાધ્વસવપ્રિહારમૂામવે વસુલ ૮. માત્રસૂત્તિતમવુંવિપ્રિયં। (૮.૧૫ a)
О
મનેાહમ્ । (૮.૧૦)
અહીં સ્પષ્ટરૂપે સાહિત્યશાસ્ત્રીય સંદર્ભો જાય છે. ૧, ૨, ૩ અને ૪માં રતિ નામે શૃંગારના સ્થાયી ભાવ અભિપ્રેત છે. ક્રમાંક-૫માં ઔત્સુકય વગેરે સાઁચારી ભાવાતા નિર્દેશ છે તે ક્રમાંક-૮ માં કટાક્ષનિક્ષેપ વગેરે અનુભાવના ઉલ્લેખ છે એમ ટીકાકાર સમજાવે છે.
મૂષળમૂલ્યમાત્ર:—આને પ્રયાગ એક વાર મળે છે, જેમ કે;
અન્યાયોમા નનનાટ્યમૂત્ર સાધારણે મૂળમૂલ્યમા૧:૫ (૧,૪૨ ૯ d) અહી' સાહિત્યશાસ્ત્રીય સદ'ના સંકેત બેઈ શકાય.
1yk ]
..
ત્તિ—રતિ એ શૃંગારના સ્થાયી છે તે અંગેના સકેત મળે છે. તેની સાથે જ કામદેવપ્રિયા રતિ એ અથમાં પશુ તે પ્રયાાયેલ છે. ક્યાંક રતિ એટલે આનંદ એ અથ પણ પ્રાપ્ત થાય છે. તે સવ' સંદર્ભો આ પ્રમાણે છે.
૧. તિવયવવાઘે આવમાસક્ષ્ય ૧૨ે ! (૨.૬૪ b) ર. રતિદ્વિતીયે મને પ્રવને ! (૩.૩૫ b) ૩. ......તે પારેવ તિ`સૂત્ર ૫ (૩.૭૩ d) ૪. ત્તિવૃત્તિવેજી òાાિં ૫ (૪.૧૬ c)...... ૫. મનેેન વિનાછતા તિઃ । (૪.૨૧ a)...... ૬. તિમમ્બુવવનુમાતુરાં ૫ (૪.૨૫ )...... ૭. ......તિમાાામવા સરવતી | (૪.૩૯ b) ૮. રતિવેટ્સમુન્ના નિદ્રા સંસાવિપર્યય:। (૬.૪૪ c)
૯. ......સા તથાવિ તયે વિનાદિન: | (૮.૨ d)
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦. સા મુમેન્સ રતિદુ:વશાતામ્। (૮.૧૩ d)
અહી ૪, ૮ અને ૧૦ ક્રમાંકે આવતા સંદભો' કાવ્યશાસ્ત્રીય છે. ક્રમાંક-૯ માં આન'તા સદસ
છે તથા અન્ય સ`દ્દો કામદેવની પત્ની રતિ અ'ગેના છે.
૦ તરસ શબ્દ દ્રવ, સ્વાદ, આસ્વાદ વગેરે અર્થાંમાં તેર વાર પ્રયેાજાયા છે, જેમ કે,,
૧. ન્યસ્તાક્ષરા ધાતુસેન યંત્ર......) (૧,૭ ૩) (દ્રવ)
૨. ......ઝીયારસ નિવિ રાતીય વાચ્ચે ! (૧,૨૯ d) (સ્વાદ—રુચિ)
૩. નાજાતિનેદસાનુવિદ્ધ ટ્રમ્પ્રુનિ માય પિયા વિષ્ણુ: | (૩.૩૫ c) (પ્રેમ)
૪. ......Hામ થોડુવતેશ્વરમય: ૧ (૫,૨૨ b) (અમૃત)
૫. મમાત્ર માવલ મનઃસ્થિત.......l (૫.૨૮ c)
[સામીપ્સ : ઑકટોબર, '૯૩-માર્ચ, ૧૯૯૪
For Private and Personal Use Only
