________________
કાળા અક્ષર ફૂટી મારવા. ]
(9)
[ કાળી નાગણ.
ન્યાલ કરવું; ઉંધાંચતાં કરવાં; સારાં ન- ] “મેં તે કયા જન્મના કાળા તલ ચેતા (કર્મ) કરવાં.
હતા કે તમે મને દુઃખ દેવાને જ સરલોક લાખ રૂપિયા મેળવે છે તે કા | જ્યાં ?” ળાં ધોળાં કીધા વગર મેળવતા નથી.”
સત્યભામાખ્યાન, સં-મા. કાળા માથાનું માનવી, માણસજાત, અનુ. કાળા અક્ષર કુટી મારવા, લખતાં ન આ
ધ્યપ્રજા. વડવું; કેવળ મૂર્ખ હોવું; અક્ષરશન્ય હે.
કાળા માથાનું માનવી શું ન કરી
શકે ?” વું; લખીને વાંચતાં ન આવડવું. કો કુટી મારે પણ બોલાય છે.
કબૂલ કરું છું કે આ અડચણ ખરી કારભારીઓ કાળા અક્ષરને કુટી ભારે
છે, ને તેના દેખાવથી તું ભૂલા ખાય એવા વિદ્વાન હોવાથી તેઓ રાજકારભાર
અને તેના મગજમાં શું શું ભરેલું છે તે કેવી રીતે ચલાવતા હશે, તેને વિચાર
જાણવું કાળા માથાના માનવીની શકિત ઉ. વાંચનારે જ કરી લે.”
રાંતનું કામ છે.”
અરેબિયનનાઈસ. ગર્ધવસેન.
આ કાળા માથાને માનવી; કાળા તલ ચેરવા, (એ હિંદુ ધર્મશાસ્ત્રમાં
એને નિર્દયતા હોય ઘણો.” મોટો અપરાધ ગણાય છે. કોઈ બ્રાહ્મણ
નળાખ્યાન. કઈ તલના ખેતરમાં થઈને જતાં અજા- કાળી ઘોડી પર ચઢવું, (કાળી ઘડી અફીણુતાં તેના કપડામાં તલસરા આવેલા તેને ને કહે છે. તે ઉપરથી ) અફીણની પુર લીધે બીજે જન્મે તે ખેતરવાળો જ્યારે ઘાંચી નિશા-ખુમારીમાં આવવું. થયો, ત્યારે તે બ્રાહ્મણ તેને ત્યાં બળદ રૂપે કાળી ટીલી, કલંક, બદનામી; બા; ઘણું રહ્યા અને તેની ઘાણીએ જોડાયો. એક વ- \. હીણું કામ કર્યાને ઠપકો; લેકમાં નઠારું ખત તલ ઘરની બહાર પડેલા ને ઘાંચી કહેવાવું તે; અપજશ. બહાર ગયેલો તે વખતે તેની પાડોશણને “મારા કુટુંબનું તથા મારું પિતાનું રક્ષતે લેવાનું મન થયું, તે ઉપરથી તે સૂપડું શું કરવું એ મારો મુખ્યધર્મ છે, એમ ન લઈ ભરવા માટે આવી, તે જોઈ તે બળ- કરું તો મારા ઉપર દેષ, અરે, મને કાળી દિને વાચા થઈ અને બે કે પેલે જ
ટીલી ચોંટશે. ” ન્મ મેં માત્ર બે ત્રણ તલના દાણું ચોરેલા
અરેબિયનનાઈસ. તે બદલ મારે આટલી મજુરી કરવી પડે કાળી નાગણ, ઘણીજ ખારીલી ને ડંખીલી છે, તે તને આટલા બધાની ચોરી માટે સ્ત્રીને વિષે બોલતાં વપરાય છે. પુરૂષને શી શિક્ષા થશે તેને જ વિચાર કર.)
માટે કાળે નાગ-સાપ વપરાય છે. કાળા અડદિયા ચેરવા પણ બે- | * છ ઝેરી હું કાળો સાપ, લાય છે.
માટે સમજીને કરજે માફ.” “કાં તે કાપ્યા હશે પિંપળા,
નર્મકવિતા. બાળ્યાં હશે તુળશીનાં વન છે.
અરે દુષ્ટ કૌભાંડમતિ ! અરે કાળી કાં તે કાળા તલ ચરીયા,
નાગણ! તું શું કરવા બેઠી છું! તારાં કેદુભ્યાં હશે તપસીનાં તન છે.”
ભાંડ કઈ કળી શકે એમ નથી.” વેનચરિત્ર. |
ગર્ધવસેન,
