________________
નહિ ઘરને ને નહિ ગાંઠને. ] (૨૦૪)
[નાકપર લીબુ ઘસવું. નહિ ઘરને ને નહિ બહાર, ઠામ ઠે- | નમી નમી નાક ઘસાવે એને, કાણું વગરને. એ પ્રગ રખડતા અથવા ત્યારે આવી કરે આ પીટાણ. જેણે ઘર તરફને ને બહારની બંને તરફ ધિંગડમ ધીરા રે, ના લાભ ખેયા હોય, તેવા આદમીને વિષે | લક્ષ્મી વિના રાજ્ય કરું-લક્ષ્મીને. બેલતાં વપરાય છે.
ધીરે ભક્ત. નહિ સરખું કરવું, નાશ કરવું; ખરાબખ નાક તે વેંતનું છે, આબરૂ તે ઘણી છે. સ્ત કરી નાખવું.
(મરડમાં બોલતાં વપરાય છે.) ૨. નામનું-સત્તાહીન કરવું.
નાક નીચું થવું, આબર–કીર્તિ ઓછી નળ છૂટી જવા, હિંમત હારી જવી. જે. | થવી-જતી રહેવી. સે કમી થઈ .
“બેનને એની ભાભીનું ઉપરાણું મળ્યું નાક આવવું, નાકે લીંટ આવવું (નાના | અને આપણું નાક નીચું થયું.” બાળકને.)
સરસ્વતી ચંદ્ર નાક ઊંચું રહેવું, માન જળવાઈ રહેવું. નાક નીચુંને પેટ ઊંચું, જે બીજાની ખુશાનાક ઊંચું ને ઊંચું રહ્યું છે, ટેક-મગરૂરી
મત કરી તેની કમાણી ઉપરજ નિર્વાહ ચબહુ છે.
લાવનાર હેય એવા માણસને વિષે બોલતાં નાક કાપવું, આબરૂ-શોભા ઓછી કરવી;
વપરાય છે. ટેક ઉતાર; આબરૂ ને કલંક લગાડવું. નાક બે આંગળ ભરીને કાપી લેવું,
વહુવારૂ ડુબીઓ કે શું થયું ? તેઓ શભા-આબરૂ ઓછી કરવી; નાક કાપવું. નીચું માથું કરી પોતાના બે હાથ વચ્ચે કપાયું બે આંગળ ભરીને, મૂકી રડતા રડતા બોલ્યા કે જૂદીઓ હેત પીઈઈ, રેવડી દાણાદાણ” તે વધારે સારું થાત, પણ આ તે નાક
દ્રૌપદી દર્શન. કપાઈ ગયાં રે મારા બાપ હે હે હે ! !” નાક લઇને જવું, શોભાથી જવું; આબરૂ
સાસુવહુની લડાઈ ભેર જવું. નાક કટ્ટા તે કદી પણ ધી તે ચટ્ટા” | “હું તેના મેઢા આગળ શું નાક લઈને એ કહેવત છે.
જઉં એટલે શી શોભાથી જાઉં–શી આબરૂ નાક કાપે એવું, (નકટીનું ) બુ; ધાર | લઈને જાઉં? વિનાનું. ચપુ, છરી અથવા એવા જ બીજા નાકની દાંડી સાંમી આંખ છે, સીધે કઈ ધાર વગરના હથિયારને માટે વપ- | રસ્તે ચાલનારે છે; આડી અવળી વાસના રાય છે.
વિનાને છે; પ્રમાણિક છે. નાક ઘસવું, પસ્તાવો કરવ; માફ માગવી. નાકની દાંડી સામે ચાલ્યા જાએ, સીપસ્તા બતાવવાનું અથવા માફ મા
ધા ને સીધા ચાલ્યા જાઓ. ગવાને જમીન સાથેનાક ઘસવું-નમી જવું. નાપર માખી બેસે તેનાક કાપી નાખે,
નાક ધસણી કરવી પણ વપરાય છે | એમ કોઈ ઘણુ જ કડક અને ચિઢિયા એને બીજો અર્થ પૂર્ણ તાબે થવું પણ | સ્વભાવને માણસ આબરૂ રાખવાનો પ્રયત્ન થાય છે.
કરતે હેય તેને વિષે બેલતાં વપરાય છે. “એના વિના ઘણએકને ચાલે, નાકપર લીંબુ ઘસવું, હંફાવવું (પ્રતિ એ ન ગણે કોઈને જાણ,
| પક્ષીને,) હરિફાઈમાં જીતવું.
