Rudhi Prayog Kosh

Author(s): Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society

Page 316

રસાતળ જવું. ]
( ૩૧ )
[ રાખ ચેળવી. અને પાતાળ, આ ઉપરથી રસાતલ ઘાલવું “ અરે, પણ એટલું એ કંઈ એના એટલે ઠેઠ રસાતલ સુધી નીચે-છેક નીચી પાય- બાપનું થઈ ગયું!ને તે રળી રાશે ખવાશે રીમાં લઈ જવું. તે ઉપરથી લાક્ષણિક અર્થે એમ ન સમજવું. એના ઉપર તે એક ખાબખાસ્ત કરવું; છેકજ પાયમલ કરી ! મોટો બિલાડો તલપ મારવા તાકી જ નાખવું; છેક દુર્દશામાં આણું મૂક્યું તળિયા
રહ્યો છે.”
ગર્ધવસેન. ઝાટક નાશ કર.
રાંધી રઈ રહેવી, શોકમાં રહેલી રસોઈ આ તે કુડાં કર્મનાં કરતુ રાજા, હવે આ કરતાં શું નતું રાજ;
કામમાં ન આવવી અથવા ન ભાવવીતેં તે અમને રસાતળ વાયા રાજ,
ન રૂચવી. થયા પૂર્ણાહુતિએ માલ્યા
રાંધી રસોઈઓ ધરી રહી ને, અમારહયા રાજા.”
વાડી ભણે સૌ જાય; માંધાતાખાન.
જઈને જોયું ત્યાં દીઠી, ગજબ કરી નાખવે.
પ્રાણ વિનાની કાય.”
વેનચરિત્ર. રસાતળ જવું–થવું-વળી જવું, ધડે બે
“વર્ણવી વાત બને નહીં, સવું ભાગી પડવું; વિનાશ થ; નખેદ
જણે સૈ જોનાર; જવું; નિવંશ જ; પાયમાલી થવી.
રાંધી રહી રસોઈએ, તમારી સાથે મર્યાદાથી વતી તમારી
ઉપો શેક અપાર.” ગ્ય બરદાશ રાખી હજારે પ્રકારે તમારું
જાદવાસ્થળી. લક્ષ સારા પ્રત્યે લગાડવાનો ભારે હેતુ રાઈ ચઢાવવી, ઉશ્કેરવું. (નરસામાં) હતો પરંતુ એ મારા મનના મનોરથ - રાઈ મરચાં પડવાં, (આંખમાં), જોર ઓછું સાતળ ગયા છે.”
થવું અરેબિયન નાઈટ્સ. | ૨. દેખી ન શકવું; આંખે નીકળી પએમાં આપણી ચૂક છે એથી આપણે તડવી (અદેખાઈને લીધે ) ભારે ખત્તા ખાવા પડશે અને તેથી જ દે. “શઓની આંખમાં રાઈ મરચાં પડે!” શનું રસાતળ જવાનું છે.”
રાઈ મરચાં લાગવાં, માઠું લાગવું. દેશી કારીગરીને ઉત્તેજન, રાઇતું કરવું, (રાઈતું ફીણી નાખે છે–ડીકી ૨. (પૃથ્વી રસાતલ જવી એટલે - નાખે છે તે ઉપરથી લાક્ષણિક અર્થે) કો
થ્વી છેક રસાતળ પાતાળ સુધી હેઠે ! ઈની હાનિ અથવા ખરાબી કરવી. જવી તે ઉપરથી) દુનિયાં ઊંધી ચતી ! “ભાઈ કહીને રાઈ ચઢાવીશું! અહીં
થવી; ગજબ-હાહાકાર થઈ જશે. મારું રાઈતું કરવા ધાર્યું છે?” રસાળ ઘાલવું, ખરાબખાસ્ત કરવું; છેકજ રાખ ચળવી, વેરાગી થવું.(વેરાગી લાક
પાયમાલ કરવું; સત્યાનાશની પાટી બેસા- રાખ ચોળે છે તે ઉપરથી.) ડવી; તળિયા ઝાટક નાશ કરે. (જુઓ “ઝાઝા જે ઘર પુત્ર, રસાતળ ઘાલવું)
કોઈ કુળ તેનું બળે; રસે ભરાવું, ઉશ્કેરવું, ઉત્તેજન મળવું; જેસ
ઝાઝા જ્યાં વેપાર, વધ; મમતે ચઢવું
કઈ દિન રાખજ ચોળે.” રળી રાશ, નિરાંતે, સુખચેનમાં.
શામળભ..