Book Title: Rudhi Prayog Kosh
Author(s): Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society

View full book text
Previous | Next

Page 368
________________ હસતા લાડુ. ] અને હાથ હુસતા લાડુ, થોડા ધીવાળા અડકતાં કરૂ૨ પુશ થઇ જાય એવા લાડુને વિષે ખેલતાં વપરાય છે એથી ઉલટું ઘણા ધીથી લચપચતા લાડુને રડતા લાડુ કહેછે. હસતું પક્ષી, આસ્ટ્રેલિયાનું કાંગારૂ પક્ષી દિવસમાં ત્રણ વખત હસે છે, તેથી તેનુંનામ હસતું પક્ષી પાડયું છે તે આધારે વારે ઘડીએ સહેજ સહેજમાં હસ્યા કરે એવા મણુિ અને માહન. માણસને વિષે ખેલતાં વપરાય છે; હસ-હાંલ્લાં ખખેરી કઢાવીશ, ભાડાનું ઘર ખામુખુ એવું જે કાઇ તે. લી કરાવીશ. હાંલ્લાં ફોડવાં, કજી વહેરી લેવા-વેચાતા લેવેશ; અણુબનાવ કરવા; ચકમક-લડાઈનું મૂળ રેપવું. હસતા ભીલ, રસ્તે જતાં ભીત્ર મળ્યા હોય પ્રથમ સારી સારી વાતેા કરી મેળવી લઇ અને આપણી પાસે શું શું છે તે બધું જાણી લઇ પાછળથી મારીને લૂટી લે છે તે ઉપરથી, હસતાં હાડકાં ભાગે એવે; માઢથી મીઠું મીઠું લે ને મનમાં પેચદા રાખે એવા માણસને વિષે ખેલતાં વપરાય છે. ( ૩૬૨ ) હુસતા માર, હ્રમતાં હસતાં મારવું-નુકસાન કરવું તે. બહારથી દેખાતે નહિ પણ અ દરખાને લાગણી થતા માર;મોઢેથી સારૂં સારૂં ખેલી લાગ આવે હાડકાં ભાગી નાંખવાં તે. હસવામાંથી ખસવું થવું, મજાક કરતાં માઠું પરિણામ નીપજવું. ( દૈવયોગે. ) હસી કાઢવું, કાઇ બાબત ધ્યાનમાં લેવા જેવી નથી એમ ધારી લક્ષપર ન લેવી; હસીને ચાલતી વાત કે ધારણા ઉડાવી દેવી. હાંજા ગગડી જવા, આશા કે હિંમત જતી રહેવી; શક્તિ-સામર્થ્ય નરમ પડી જવું. હાંજા મેલવા, હિંમત મૂકવી. “ એ સવાલ સાંભળીજ ગારદેવના હાંજા ગગડી ગયા, પાતે ચમકયા ને ગભરાવા લાગ્યા. در [ હાજરી લેવી. " એના ધરમાં તે હાંલ્લાં કુસ્તી કરે છે' મતલબ કે હાંલ્લાં ખાલીખમ છે. ઔરગજેબ અને રાજપૂતા. હાંલ્લા કુસ્તી કરે છે, હાંલ્લાંમાં જ્યારે ખાવાનું અનાજ વગેરે ન હોય ત્યારે ગરીબાઈ દર્શાવતાં એમ ખેલાય છે કે,” · ધરમાં તે। હાંલ્લાં કુસ્તી કરે છે તે બહાર જોઇએ તે। જાણે લાલજી મનિયાર. બાકી નિર્ધનને ઘેર હાંલ્લાં કુસ્તી કરતાં હોય ત્યાં કન્યા આપી ભૂખની બારશમાં વધારા કરવામાં સારશે ?” ર. ભાડાનું ઘર વખતેાવખત ખાલી કરી ખીજું ભાડાનું ઘર રાખવું. એક જમાએ કાયમ ન રહેતાં વારે ઘડિયે ઉઠામણી કરવી. ૩. જે માણસ જૂદા જૂદા કામમાં માથું માર્યા કરતા હોય અને એકે જગાએ પગ ઠેરવીને કામ ન કરતા હાય ત્યારે તેના સબંધમાં એમ એલાય છે કે એણે તેા ઠેરઠેર હાંલ્લાં ફા ક્યાં છે. હાંલ્લુ ફાડી નાખવું, માથુ ઉડાવી દેવું. ( તિરસ્કારમાં વપરાય છે.) ર. ખરાબ કરવું; નુકસાન કરવું; પામાલ કરવું; ચાલતું ગુજરાન અટકાવવું; ઉપજીવિકા ટાળવી; જે - ધારે જીવન ચાલતું હોય તેને નુકસાન પહોંચાડવું. t પશુ આ કલાવતીનું હાંલું તે। આજ ફાડવું જ અને એને ગધેડે બેસાડવાં હાં.” સરસ્વતીચંદ્ર. ૩. મર્મભેદ બહાર પાડવા; જે ભરમ જળવાઈ રહ્યા હોય તે ઉધાડે કરવા-જાહેર કરવા. હાજરી લેવી, સપડાવવું; ખખર લેવી; માર

Loading...

Page Navigation
1 ... 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378