________________
इन्द्रियजयाष्टकम्
बिभेषि यदि संसारान्मोक्षप्राप्तिं च काक्षसि ।
तदेन्द्रियजयं कर्तुं, स्फोरय स्फारपौरुषम् ||१|| (૨) દ્રિ-જો સંસારત્-ભવભ્રમણથી વિધિ-તું ભય પામે છે. ૪-અને મોક્ષપ્રાઉં- મોક્ષની પ્રાપ્તિને ક્ષિતિ- ઈચ્છે છે, તો-તો, દ્રિયનયંઇંદ્રિયોના જય તું–કરવાને ઋાર-પૌરુષ-દેદીપ્યમાન પરાક્રમને શ્લોરપ્રવર્તાવ. ૧. જો તું સંસારથી ભય પામે છે અને મોક્ષ મેળવવાને ઈચ્છે છે તો ઇંદ્રિયોનો જય કરવા દેદીપ્યમાન પરાક્રમને ફોરવ, અર્થાત્ મહા પરાક્રમ કર.
ઇંદ્રિયોને પોતપોતાના વિષયથી રોકવી એ વાસ્તવિક ઇંદ્રિય જય નથી, કિંતુ શુભ કે અશુભ રૂપ આદિ વિષયમાં રાગ-દ્વેષ ન કરવા એ ઇંદ્રિય જય છે. અલબત્ત, ઇંદ્રિયજય માટે ઇંદ્રિયોને વિષયોથી દૂર રાખવી એ જરૂરી છે. એથી ઇંદ્રિયજય સુકર બને છે, પણ એટલા માત્રથી ઇંદ્રિયજય થઈ ગયો છે એમ ન કહી શકાય. ઇંદ્રિયોનો વિષયો સાથે સંબંધ થવા છતાં વિવેકના બળે તેમાં રાગ-દ્વેષ ન કરવા એ જ વાસ્તવિક ઇંદ્રિયજય છે. ૧
वृद्धास्तृष्णाजलापूर्णे-रालवालैः किलेन्द्रियैः ।
मूर्जामतुच्छां यच्छन्ति, विकारविषपादपाः ||२|| (૨) WIળતાપૂર્વે: – તૃષ્ણારૂપ જળથી ભરેલા, દ્રિક - ઇન્દ્રિયો રૂપ બાdવાર્તઃ - ક્યારાઓથી, વૃદ્ધા – વૃદ્ધિ પામેલા, વિIRવષપાપા: – વિકાર રૂપ ઝેરી ઝાડો, વિત્ત – ખરેખર અતુચ્છ– ઘણી મૂછ- ઘેનની અવસ્થાને =મમતાને વછન્ત - આપે છે. (૨) ખરેખર! તૃષ્ણારૂપ જળ વડે સંપૂર્ણ ભરેલા ઇંદ્રિયોરૂપ ક્યારાઓથી મોટા થયેલા વિકાર રૂપ વિષવૃક્ષો ગાઢ મૂર્છા આપે છે =મોહ પમાડે છે.
સાકj
8 #tag #lia a nastasianderials #ી ના ર ર પ Italia, કૌસા Yiદાજદશકાયદા Yax ૬ : E
Yશti
શક્ષાંશમાંti Y
iaiાંશ