Prabuddha Jivan 2015 Year 63 Ank 01 to 03

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 124

ગાંધી જી
અથ પૃષ્ઠ ૮૦૦ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ અંતિમ
” hષાંક
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક F ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક F ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક કે ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક 4 ગાંધી
છે તેની પૂરતી કાળજી લેવામાં ન આવી. સ્વતંત્ર ભારતના ફળ ચાખનારા સરમુખત્યારી સામે નાગરિક અવાજની રૂએ લોકસંઘર્ષ સમિતિ 5
બધા લોકો પ્રજાનિષ્ઠ સેવકો ન હતા. પ્રધાન કે ધારાસભ્ય, પોતાનો અવાજ કે ચળવળ બુલંદ કરે તે પહેલાં ૨૬મી જૂને સરકારે કું સંસદસભ્ય થનાર નેતાઓમાં દીર્ઘકાળ સુધી પોતાનું સ્થાન ટકાવી કટોકટી લાદી દીધી. સમાચાર-માધ્યમો પર સેન્સરશિપ લાદી દેવામાં 3
રાખવાનું સ્વાર્થી વલણ સામાન્ય બનતું ગયું. રાજકારણનું આવી. જયપ્રકાશજી અને મોરારજી જેવા અગ્રણીઓ અને અસંખ્ય હૈ જૈ અપરાધીકરણ અને ભ્રષ્ટ્રાચાર એ જ શિષ્ટાચાર જેવા નિબંધો નેતાઓની ધરપકડ થઈ. લોકસભાએ જૂલાઈ-ઑગષ્ટમાં હું શું આપણી શાળાઓમાં ભણાવવામાં આવ્યા અને પરીક્ષામાં પૂછાતા બંધારણમાં અને ચૂંટણી વિશેના કાયદામાં જે ફેરફારો કર્યા તેના ૬ કે રહ્યા. સંસદમાં વીસ ટકાથી વધુ સભ્યો કોઈ ને કોઈ ગુના અંતર્ગત પરિણામે કટોકટીને ન્યાયની અદાલતમાં પડકારવાની શક્યતા જ છે
કાયદેસરની કાર્યવાહીનો સામનો કરી રહ્યા હોય એ સ્થિતિનો કોઈને સમાપ્ત થઈ ગઈ. અખબારોના નિયંત્રણો એટલાં સખત હતા કે 9 આઘાત રહ્યો નહિ. વૉટબેન્ક જેવો શબ્દ ચલણી સિક્કાની જેમ ધરપકડ થયેલાં નેતાઓના નામ પણ પ્રગટ કરવાની કોઈ જ હું ઉછળવા, ચાલવા લાગ્યો. કોમવાદી ધ્રુવીકરણ સર્વસામાન્ય કે વર્તમાનપત્રની હિંમત નહોતી. વિનોબા જેવા ગાંધીનિષ્ઠ
સર્વમાન્ય સિદ્ધાંત તરીકે સ્વીકૃતિ પામ્યું. એકબીજાની કટ્ટરતાને જ સામ્યયોગીએ અનુશાસન પર્વ’ કહી કટોકટીને સમર્થન આપેલું. કે શ્રેષ્ઠ ગણવામાં ગૌરવ અનુભવતા લોકોએ આંતરિક શાંતિ હણી તે કટોકટી ગાંધી પછીના ભારતનું, લોકશાહીના મૃત્યુઘંટનું કલંકિત ૐ
લીધી. ગાંધી શતાબ્દીના વર્ષે જ ભયાનક કોમી હિંસા થઈ. પ્રકરણ હતું. જવાહરલાલ નહેરુના નિધન બાદ જાહેર જીવનના મૂલ્યોનું ધોવાણ ગાંધીજી પછીના ભારતનો પ્રથમ દોઢ દાયકો જવાહરલાલ ફુ થતું ગયું. ગાંધીજીએ કૉંગ્રેસની સત્તાલક્ષી રાજનીતિથી દૂર રહીને નેહરુના શાસનનો હતો. કાશ્મીર અને ચીનના મામલે નહેરુની છે
લોકસેવક સંઘ તરીકે કાર્યરત રહેવાની સલાહ આપી હતી તેની દેખીતી નિષ્ફળતાના કારણે સમગ્ર નેહરુ વિશેની પૂર્વગ્રહયુક્ત અધૂરી 9 અવગણના થઈ. શ્રીમતી ઇંદિરા ગાંધીને પોતાનું પ્રભુત્વ રાજકીય સમજ આપણા અર્ધદગ્ધ વિશ્લેષકોનો માનીતો વિષય છે. ઔદ્યોગિક ની હું દાવપેચથી સ્થાપવામાં એટલી હદે સફળતા મળી કે મોરારજી દેસાઈ ક્રાંતિ અને વિજ્ઞાન આધારિત વિકાસયાત્રા, બદલાતા વિશ્વ સાથે { જેવા અગ્રણી કોંગ્રેસીઓ અને મૂલ્યનિષ્ઠ જાહેરજીવનના આદર્શો ભારતની સહયાત્રાના અનિવાર્ય ઉપક્રમ તરીકે પંડિત નેહરુના ? કે હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયા. “ઇંદિરા ઈઝ ઇન્ડિયા” કહેવામાં ગૌરવ શાસનમાં જ ઉદભવ અને વિકાસ પામે છે. ગાંધીજીએ ‘હિંદ ૐ કે અનુભવતા કોંગ્રેસના નેતાઓએ સ્વસ્થ, તંદુરસ્ત લોકશાહીની આપણી સ્વરાજ’માં કલ્પેલી જીવનશૈલી અશક્ય આદર્શ બની જાય એટલી ૬ હું અપેક્ષાને લુણો લગાડ્યો.
હદે વિશ્વ બદલાતું રહ્યું. ગાંધીજીની હાજરીમાં જ અહિંસા અવમૂલ્યન જાહેર ચૂંટણીઓમાં સરકારી તંત્ર ને સંસાધનોનો ઉપયોગ ન પામી. તેમની ગેરહાજરીમાં ‘હિંદસ્વરાજ'ના આદર્શોનું પાલન છે તે થાય તેની કાળજી ૧૯૬૭ સુધી સહુથી મોટા રાજકીય પક્ષ કોંગ્રેસ અસંભવ બની રહ્યું. છ દ્વારા રાખવામાં આવી. ૧૯૬૭ પછી ઉદ્યોગપતિઓ પાસેથી ચૂંટણી જવાહરલાલ નેહરુના શાસનકાળમાં નદીઓ પર બંધોનું નિર્માણ હું ફંડ મેળવવું અને મતદારોને ખરીદવાની વૃત્તિ અવિરામ ચાલતી થયું. આ બંધોને નેહરુએ આધુનિક ભારતના મંદિરો કહ્યા. કૃષિક્ષેત્રે { રહી છે. ધારાસભ્યો અને સંસદસભ્યોને ખરીદવા સુધીની અધોગતિ વિકાસ માટે બંધો અનિવાર્ય બન્યા અને હરિયાળી ક્રાંતિ સંભવ ? કે કે ગૃહમાં પ્રશ્નો પૂછવા માટે લાંચ લેવા સુધીની દુર્ઘટનાઓ ઘટતી થઈ. ઑલ ઈન્ડિયા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેડિકલ સાયન્સીઝ, ધ ઈન્ડિયન ? ૐ રહી. કોઈ પક્ષ દૂધે ધોયેલો નથી એ વાતની ખાતરી જાહેર જનતાને ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટની સ્થાપના આધુનિક ભારતના ઘડવૈયા હું રોજબરોજ થતી રહે છે. કોભાંડો, અપરાધીકરણમાં નેતાઓની તરીકે નેહરુને પ્રતિષ્ઠિત કરે છે. સિંચાઈ યોજનાઓ દ્વારા કૃષિ
સામેલગીરી, ગુનાઈત બેદરકારી, અમર્યાદ સંપત્તિ સર્જન, વિકાસ, વીજળી ઉત્પાદન અંગેના વિચારોનો પરિણામલક્ષી અમલ ૬ વિચારધારાહીન ગઠબંધન, બેફામ વાણીવિલાસ જેવા દુર્ગુણોથી ઉપરાંત અણુશક્તિ અંગેના કાર્યક્રમોની શરૂઆત નેહરુયુગની દેણ છે હું ખદબદતું જાહેર જીવન જોઈને આપણને એમ થાય કે શું આ દેશમાં કહી શકાય. ભારતના પ્રથમ વડાપ્રધાન તરીકે તત્કાલીન વિશ્વ સાથે સુ મહાત્મા થઈ ગયા?
દેશને જોડવામાં વિજ્ઞાનકેન્દ્રી વિકાસ કાર્યક્રમોમાં નેહરુને ઉલ્લેખનીય - ૨૫મી જૂન દિલ્હીમાં રામલીલા મેદાનમાં જંગી જાહેરસભા થઈ. સફળતા મળી.
લોકસંઘર્ષ સમિતિના પ્રમુખ મોરારજી દેસાઈ અને લોકનાયક ગાંધીજી વિશ્વશાંતિના અગ્રદૂત હતા. પ્રકૃતિ, પર્યાવરણ, રે 8 જયપ્રકાશ નારાયણ આ સભાના સૂત્રધાર હતા. સત્તા ટકાવી રાખવા જીવદયા, અહિંસા અને તનાવમુક્ત જીવનશૈલીના સાહજિક સમર્થક 8
માટેની ઇંદિરા કોંગ્રેસની ભ્રષ્ટ રીતરસમો અને ઇંદિરા ગાંધીની ગાંધીજીની બદલાયેલા વિશ્વને જરૂર જ ન હોય તે રીતે ધરાર છું
* ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી ન
દેરીને જડબા*
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ
|
સુખની પાછળ પડીએ તો સુખ દૂર ભાગી જાય છે.
વનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક -