________________
યા.
૬ સંવર-તત્ત્વ
૩/૯ સત્ય, જેમ પર્વત બળે છે, રસ્તો ચાલે છે, (૮) ભાવ-ભાવ સત્ય. જે રીતે પોપટમાં પાંચ વર્ણા (રંગ) છે તો પણ પોપટ “લીલો છે, (૯) જોગ-યોગ” સત્ય, જેમ દંડના સંયોગથી દંડી કહેવાય, છત્રથી છત્રી. (૧૦) ઉવમા સચ્ચે-ઉપમા’ સત્ય, ચંદ્રવ વદન (મુખ), સમુદ્રવત તળાવ
અસત્ય યંત્ર-કોહનિસ્સિયા-ક્રોધના ઉદયે બોલે, માનનિસ્સિયા-માનના ઉદયે બોલે, માયાનિસ્સિયા-માયાના ઉદયે બોલે, લોહનિસ્સિયા લોભના ઉદયથી બોલે, પેજ્જનિસ્સિયારાગના ઉદયથી બોલે, દોષનિસ્સિયા-ષના ઉદયે બોલે, હાસનિસ્ટ્રિયા-હાસ્યના ઉદયે બોલે, ભયનિસિયા-ભયના ઉદયે બોલે, અસ્નાયનિસિયા-વિકથા કરે, ઉવઘાયનિસ્સિયા-હિંસાકારી વચન બોલે. (૧૧૭) મિશ્ર ભાષા પા. | અર્થ
મિશ્ર ભાષા પા.
' અર્થ ૧ ઉત્પન્નમિસિ(સ્સિ?) આ ગામમાં દસ ૬ જીવાજીવમિસિયા જીવ,અજીવ બન્નેની બાળક જન્મ્યા છે.
મિશ્ર ભાષા બોલે ૨ વિગમિસિયા આ ગામમાં આજ
૭ અનંતમિસિયા મૂળા આદિક કંદોમાં દસ જણ મર્યા છે.
અનંતા જીવ છે, તે
પ્રત્યેક જીવ કહે. ૩ ઉત્પન્નવિચ મિસિય આ ગામમાં દસ | | ૮ પરત(સ્તિ)મિસિયા પ્રત્યેકને અનંતકાય
જન્મ્યા છે, દસનું
મૃત્યુ થયું છે. ૪ જીવમિસિયા
એક્ટ સર્વ
૯ અદ્ધામિસિયા ઊઠ રે દિવસ ચઢી ગયો. જીવ છે.
પ્રહરનો તડકો જોઈને કહે ૫ અજીવમિસિયા | અન્યની નાડી જોઈને કહે, | ૧૦ અદ્ધદ્ધામિસિયા | ઘણા સમયનું અસત્ય એ તો અજીવ છે.
એક ઘડી રાત ગયે
દિન ઊગ્યો કહે. વ્યવહાર ભાષાના બાર ભેદ (પ્રકાર) (૧) આમંતાણિ-હે ભગવનું, (૨) આણવણિ-આ કામ કર તથા આ વસ્તુ લાવ, (૩) જાયણિ-આ અમને આપશો, (૪) પુચ્છણિ-ગ્રામ (ગામ) આદિનો માર્ગ પૂછવો, (૫) પન્નવણિધર્મ આમ થાય છે, (૬) પચ્ચખાણી-આ કામ અમે નહીં કરીએ. (૭) ઇચ્છાણુલોમ-દેવાનુપ્રિય, જેમ સુખ થાય તેમ કરો, (૮) અણભિષ્મણિયા-આગળનાનું કહેલું સારી રીતે ન સમજે, (૯) અભિષ્મણિયા-મને ઠીક છે. (૧૦) સંશયકારણ-ખબર નથી, શા માટે છે? (૧૧) વોગડાપ્રગટ અર્થ કહે. (૧૨) અવગડા-અપ્રગટ અર્થ. આ ૨૨ ભેદ ભાષાનાં છે. સત્ય ૧૦, વ્યવહાર ૧૨, એમ ૨૨ ભેદ કહ્યા.
આ રીતે ભાષાસમિતિ પૂર્ણ થાય છે
કહે,