________________
३३६
नवतत्त्वसंग्रहः ' अथ घृतना ५-पकवान जिसमे तल्या ते 'दग्धघृतनिभंजन' कहीये १, दहीने तारी घी काढे ते वीस्पंदन २, औषधी पकाके काढ्या घी ३, घृत नीतार्या पीछे छाछ रही ते ४, औषधी करी रांध्या पचिउ घृत ५. ए पांच घृतना विगयगत भेद. ___अथ दहीनी ५-करवो १, शिषरणी मीठा घाली दही मसल्या २, लूण सहित दही मथ्यो ३, कपडसे छाणी दही घोल ४, घोलवडा उकालिउ दही जे माहे वडा घोल्या ते ५. ए ५ दहीना विगयमत भेद जानना.
अथ तेलना ५-जिसमे पकवान तलिया ते 'तेलदग्धनिभंजन' १, तिलकुट्टि माहे जो गुड आदि घणा घाल्या होइ ते वासी राख्या पीछे विगयगत २, लाक्षा आदि द्रव्ये करी पच्यो तेल ३, औषध पची नितार्या तेल ४, तेलना मल ५, ए ५ तेलनी. .. अथ गुडनी ५-साकरना गुलवाणी १, उकालिउ २, गुडनी पात ३, खांडकी राव ४, अधकटिउ इक्षुरस, ए पांच गुडनी.
अथ पकवाननी ५-तवी भरी घीकी पूडे करी सगली भरी तिहां जे पाछे पूडा तले ते १, नवा घी अणघाले तवीमें जे तीन पूर उतर्या पाछे जे पकवान उतरे ते २, गुडधाणी ३, पहिला कढाइहीमे सोहाली करी पाछे तिणे घी खरडी कडाहीमें जे लापसी आदिक करे ते ४, खरडी तवी मे जे पूडा कर्या ५. ए पांच पक्वानना विगयगत भेद. एवं ३०. ए नीवीमे लेणे नही कल्पते, गाढा कारण हूइ तो वात न्यारी.
अथ २२ अभक्ष्य लिख्यन्ते-गाथा: "पंचुबर(रि) ५ चउ विगई ९ हिम १० विस ११ करगे य १२ सव्वमट्टी १३ य ।
रयणीभोयण १४ वयंगण १५ बहुबीय १६ मणंत १७ संधाणा(ण) १८ ॥१॥ विदलामगोरसाइं १९ अमुणियनामाइं पुप्फफलयाई २० ।
तुच्छफलं २१ चलियरसं २२ वज्जह वज्जाणि बावीसं ॥२॥" इति गाथाद्वयं. अनयोरर्थः-बडवंटा १, पीपलवंटा २, गूलिर ३, पीलुखण ४, कठुवर ५, ए५ 'उंबर' कहीए. इन पांचो माहै मसाने आकारे घणा त्रस जीव भर्या होइ हे तिस वास्ते अभक्ष्य ५, मधु १, माखण २, मद्य ३, मांस ४ ए माहे तद्वर्णे निरंतर संमूच्छिम पंचेंद्री उपजे इस वास्ते अभक्ष्य, माखण इहां छाछेथी अलग हुया जानना ९, हेमनि केवल असंख्य अप्काय भणी अभक्ष्य १०, विस उदर माहिला गंडोला आदि सर्व जीवने मारे अने मरण समय असावधानपणाना कारण ११, करहा गडाओले असंख्याता अप्काय भणी अभक्ष्य १२, खडीमरुहंड प्रमुख सर्व जातिनी मट्टी, मींडक आदिक पंचेंद्री जीवनी उत्पत्ति भणी अने आम वात आदि रोग उपजे तिस वास्ते अभक्ष्य १३, रात्रिभोजन एह लोक परलोक विरुद्ध १४, बहु बीजा पंपोट, रींगणा आदि फल जेह माहे जितने बीज १. पञ्चोदुम्बरी चतस्रो विकृतयो हिमं विषं करकं चसर्वमृत्तिका च। रजनीभोजनं वृन्ताकं बहुबीजमनन्त(कायिक) सन्धानम्।
द्विदलामगोरसे अज्ञाननामानि पुष्पफलानि । तुच्छफलं चलितरसं वर्जत वानि द्वाविंशतिम् ॥
