________________ [4] :: ઘરની લક્ષ્મી. આપણામાંના કેટલાકે માની લે છે. કાગળ-પત્ર લખવામાં, બે-ચાર પુસ્તકે ગોખવામાં કે એક-બે પરીક્ષાઓ પસાર કરવામાં જ બધી કેળવણી સમાઈ જતી નથી. સ્ત્રી-કેળવણુને અર્થ તે એ છે કે જેથી સ્ત્રીઓને પોતાના કર્તવ્યનું ભાન થાય. પિતાને ધર્મ સમજાય અને એને અનુસરીને પોતાનાં આચરણમાં પણ એ સંસ્કારને પ્રકાશ સૌને બતાવી શકાય. પરીક્ષા પાસ કરવાથી કે ડાં ગ્રંથના પઠન-પાઠનથી એક કન્યા ભલે પિતાને સુશિક્ષિતા કહેવડાવી શકે, પણ આર્ય–સન્નારીને જે ગૃહલક્ષ્મીના નામથી ઓળખાવવામાં આવે છે એ પદ તે ભાગ્યે જ મેળવી શકે. કેટલીક વાર એ પ્રકારની કેળવણી જ ગૃહ-સંસારના માર્ગમાં કંટક પાથરે છે. પોતાને કેળવાયેલી માનતી કન્યા જ્યારે અભિમાની બને છે ત્યારે તે આસમાજમાં કણાની જેમ ખૂંચે છે. આપણે સમાજ આદર્શ સ્ત્રી વાંછે છે એને બદલે જ્યારે તે પશ્ચિમના કારખાનામાં તૈયાર થયેલી, પશ્ચિમના જ રીતરિવાજનું આંધળું અનુકરણ કરનારી નારી જુએ છે ત્યારે તેમને અનહદ દુઃખ થાય છે. કેળવણીના અભિમાનવાળી, પિતાના સિવાય બીજા બધાને મૂર્ખ માનનારી તે કન્યા સાસરામાં જે જોઈએ તેવો સત્કાર મેળવી શકતી નથી. સગાં-સંબંધીઓની વચમાં સારું સ્થાન મેળવી શકતી નથી. ઘરના માણસોને મન એ એક મેટી–ન સમજાય તેવીઉપાધિરૂપ બની રહે છે. કેળવણી પતે ખરાબ નથી પણ એને દુરૂપયેગ બહુ માઠાં
