________________
૬૦૦ જે
બૃહદ્ ગુજરાત વિજ્ઞાન, ગૃહવિજ્ઞાન અને ખાદ્યપદાર્થ ટેકનોલોજીની કોલેજની જશવંત મહેતાને માનવીના જીવનની જિવાતી જિંદગીના નિકટના સ્થાપના કરી. ૧૯૮૨માં તાનસા (જિ. થાણે)માં નવયુગ કૃષિ થયેલા પરિચયે એની સર્જનયાત્રાના કથા બિંદુઓનું કામ કરી એને સાધન પ્રા.લિ.ની શાખા શરૂ કરી. ૧૯૮૬માં અસ્પી રિસર્ચ લગભગ ૧૪૦ ગ્રંથોના સંવેદનશીલ સહૃદયી લેખક બનાવ્યા. ઇન્સ્ટિટ્યુટનું ભિવાલી ખાતે કામકાજ શરૂ થયું. ૧૯૯૦માં એમની વાસ્તવદર્શી કલમના અજવાળાંથી ગુજરાતી સાહિત્ય ગુજરાત કૃષી યુનિ.ના નવસારી કેન્દ્રમાં બાગાયત અને વનવિઘા ઝળઝળાં છે. કોલેજની સ્થાપના કરી. ૧૯૯૧માં વાત્સલ્યધામ મઢીના કન્યા
જશવંત મહેતાએ સાહિત્યના લગભગ બધાજ પ્રકારો છાત્રાલયના બાંધકામમાં મદદ કરી. ૧૯૯૨માં દક્ષિણ ગુજરાત
નવલકથા, નવલિકા, નાટક, પ્રવાસ, નિબંધ, વિવેચન અને યુનિ.માં સુરત ખાતે અસ્પી ધનવંતરી ઉદ્યાન અને બાપાલાલ ગ.
કવિતા પર કલમ ચલાવી વિવિધ સાહિત્ય પ્રકારોમાં સફળતા પ્રાપ્ત વૈદ્ય વનૌષધિ સંશોધન કેન્દ્રની સ્થાપના કરી. ૧૨ માર્ચ ૧૯૯ના કરી આજે વર્તમાન સાહિત્ય જગતમાં આગલી હરોળમાં સ્થાન રોજ દેહોત્સર્ગ થયો.
પ્રાપ્ત કર્યું છે. ઈ.સ. ૧૯૭૫માં “એશિયન પોએટ મીટ’માં જયાં એમણે પૈસો સાર્થક થાય એવી ભોંય ભાળી ત્યાં ગુજરાતી ભારતીય કવિ તરીકે અને ઇ.સ. ૧૯૭૬માં “વર્લ્ડ માંગનારની મૂંઝવણ પામી અપેક્ષાઓ કરતાં અનેકગણું આપ્યું છે. પોએટ મીટ’માં ભારતીય કવિ તરીકે એમણે એમની ગુજરાતી કૃષિ જગતે પાક સંરક્ષણ ક્ષેત્રે જે હરણફાળ ભરી એમાં કવિતાઓ અંગ્રેજીભાષાના માધ્યમ દ્વારા રજૂ કરી વિશ્વભરના પાકસંરક્ષણનાં સાધનો માટે લલ્લુભાઈએ જે જહેમત ઉઠાવી અને ચારસો કવિઓની કૃતિઓમાંથી પંદર શ્રેષ્ઠ કવિતાઓના કવિરૂપે કાર્યસિદ્ધિ મેળવી તે એમની આગવી સૂઝ અને અદમ્ય પુરુષાર્થને એને બાલ્ટિમોર અમેરિકા ખાતે ચંદ્રક મળ્યો હતો, જેને જોતાં આભારી છે. લલ્લુભાઈ કોઈની શેહમાં તણાય નહિ. પૂરેપૂરા અંતરમાં અભિમાન સર્જતું લાગતાં એ ચંદ્રકને મથુરાની યાત્રા ગાંધીવાદી, સિદ્ધાંતમાં નમતું ન જોખે. ખાદી અને ખેતી એમની દરમિયાન જમુના નદીમાં સૌ કોઈના આશ્ચર્ય વચ્ચે મૂકી દીધો હતો. ખૂબ પ્રિય, વાણી અને વર્તનમાં એક્સત્રતા, વૈભવ અને દેખાડા ડૉ. રમણલાલ જોશીના શબ્દોમાં “જશવંત મહેતા સાહિત્ય સામે ઉઘાડી ચીડ.
જગતના એકલવ્ય છે.” સાહિત્ય જગતતા એકલવ્ય.
જશવંત મહેતાની કાવ્યરચનાઓ કોરિયા, બ્રિટન, અમેરિકા
તેમજ ભારતમાં પ્રગટ થયેલા “એન્થોલોજી''ના વર્ષ ૧૯૯૫ અને જશવંત મહેતા
૧૯૯૬ના ગ્રંથોમાં પ્રગટ થતી રહી છે. નાટ્યક્ષેત્રે લગભગ દસ શબ્દ સાથેનો ઘનિષ્ઠ પરિચય જ નહિ પણ શબ્દ જેનો નાટ્યસંગ્રહો પ્રગટ કરી ચૂકેલા જશવંત મહેતાનાં સતનું ચાંદરણું', ઈશ્વર છે, અલ્લાહ છે, ઇશુ છે, એ બુદ્ધ અને મહાવીર પણ છે, “નરસૈયો નામ હરિનું લેતો', પરમકૃપાળુ શ્રી વલ્લભનંદન, દ્વિ અંકી વ્યાસ અને વાલ્મિકી પણ છે, સંસ્કૃતિનું ઊર્ધ્વમૂળ છે, અને અને ત્રિ અંકી નાટકો રંગમંચ પર અવારનવાર ભજવાતાં રહ્યાં. શાખાઓ પણ છે, જીવવા માટેનું આશ્વાસન પણ છે. એવા શ્રી ઉપરાંત આકાશવાણી, ટી.વી., ઇત્યાદિ માધ્યમો દ્વારા પણ એમનાં જશવંત મહેતાનો જન્મ ઇ.સ. ૧૯૩૧માં ભાવનગર મુકામે થયો અનેક નાટકો | વાર્તાઓ આદિ પ્રસ્તુત થતા રહ્યાં છે. પુષ્ટિ હતો. શરૂઆતનાં વર્ષોનો અભ્યાસ ભાવનગરમાં સનાતન ધર્મ સંપ્રદાયના પુષ્ટિ સાહિત્યમાં એમનું યોગદાન એટલું જ પ્રશંસનીય હાઈસ્કૂલ અને પછી મુંબઈના સાંસ્કૃતિક ઉપનગર વિલે-પાર્લેની શ્રી છે. જશવંત મહેતાએ પુષ્ટિસંપ્રદાયના આચાર્યો શ્રીમદ્ ગોકળીબાઈ હાઈસ્કૂલમાં ઈ.સ. ૧૯૫૪માં વિજ્ઞાનના સ્નાતક વલ્લભાચાર્યજી, શ્રી ગુંસાઈજી તેમજ અષ્ટછાપ કવિઓ તેમજ થઈને “સેલ્સમેન” તરીકેની વ્યવસાયી કારકિર્દીનો પ્રારંભ કરનાર રસખાન જેવા કવિઓનાં જીવનકવન પર આધારિત નવલકથાઓ જશવંત મહેતાની સાહિત્યિક સંવેદનાનો ઉદય અને સંવર્ધન કોલેજ તેમજ સુરદાસનાં ૨૦૧ પદોનું સંપાદન કર્યું છે. ગુજરાતી સાહિત્ય કાળ દરમ્યાન વિદ્વાન સાક્ષર સ્વ. રામપ્રસાદ બક્ષી, સ્વ. પરિષદ દ્વારા હરિઓમ આશ્રમ પ્રેરિત શ્રી અરવિંદ સુવર્ણચંદ્રક અમૃતલાલ યાજ્ઞિક, સ્વ. ડૉ. હરિવલ્લભ ભાયાણી તેમજ શ્રી તેમજ ચાર આચાર્યોની ધર્મસભામાં એમને “પુષ્ટિ સાહિત્ય રત્ન”ના ગુલાબદાસ બ્રોકર જેવી સમર્થ સાહિત્ય પ્રતિભાઓની પ્રેમાળ હૂંફ એવોર્ડથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે. “વાર્તા વર્તુળ” સંસ્થાના અને રાહબરી નીચે થયું.
સ્થાપક સભ્ય જશવંત મહેતા ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદની “ચરાતિ ચરતો ભગઃ” - સંસ્કૃત ભાષાનું કથન અન્યત્ર
કારોબારી તેમજ મધ્યસ્થ સમિતિના સભ્ય તરીકે, વિલેપાર્લે સાહિત્ય સાચું હોય કે ન હોય, પણ લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો, જેવી આંતરરાષ્ટ્રીય સભા, સાન્તાક્રૂઝ, સાહિત્યસંસદ તેમજ કલાગુર્જરી - સ્થાપક કંપનીમાં જીંદગીના અઢી દાયકાઓ સુધી એની ‘માર્કેટિંગ
સંસ્થાના સભ્ય તરીકે સેવા આપતા રહ્યા છે, આજે પણ એનો સર્જન એક્ઝટિવ' તરીકેની કામગીરીના કારણે સતત પ્રવાસમાં રહેતા પ્રવાહ નવા નવા વળાંકો સાથે સાહિત્ય જગતમાં વહેતો રહ્યો છે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
