Bandhan Ane Mukti

Author(s): Harishbhadravijay
Publisher: Navjivan Granthmala

Page 51

* ખોટા કામ બતાડી ભણવાનું છોડાવી અન્ય સ્થળે મોકલવાથી.
* જ્ઞાનીની ભૂલો શોધવાથી, ઈર્ષા અદેખાઈથી, પૂસ્તક છૂપાવવાથી, બીજાનું લેવાથી. * જ્ઞાની સાથે પાઠ લેતાં, વાચના લેતાં, અવિનયથી ખોટા તર્ક-વિતર્ક કરી વાદવિવાદ કરવાથી.
* જ્ઞાની (ગુરૂ)ની ૩૩ આશાતના કરવાથી.
★
જ્ઞાનાચારના આઠ આચારને ન પાળવાથી (પાળવામાં પ્રમાદ-ઉપેક્ષા કરવાથી). * પુસ્તક-જ્ઞાનને પગ લગાડવો, થૂંક લગાડવાથી, પછાડવાથી.
* જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બંધના છ હેતુ (કારણો) થી બચવું જરૂરી છે ઃ ૧. પ્રત્યનીકતા, ૨. નિન્દવ, ૩. ઉપઘાત, ૪. પ્રદ્વેષ, ૫. અંતરાય અને ૬. આશાતના.
* જ્ઞાનાવરણીય કર્મ કેવી રીતે ખપે ?
* જ્ઞાનની સાધના, આરાધના, ઉપાસના, ગાથા, સ્વાધ્યાય, તપ વિગેરે કરવાથી. * જ્ઞાન-જ્ઞાની-જ્ઞાનના ઉપકરણ પુસ્તકાદિમાં યથાશક્તિ તન, મન, ધનને વાપરવાથી. * જ્ઞાન-જ્ઞાનીની પ્રસંશા કરવી, ઉપકાર માનવાથી, સહાયક થવાથી.
★
જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરતાં વિનય, વિવેક, એકાગ્રતા, સ્થિરતા, જિજ્ઞાસા રાખવાથી. * જ્ઞાનીની સેવા-સુશ્રુશા કરવાથી અજ્ઞાની પણ જ્ઞાની થાય.
* જ્ઞાનાવરણીય કર્મ ન બંધાય તે માટે :
* છાપેલાં-કોરા કાગળ, નોટબુક, પુસ્તક વિગેરેનો દુરૂપયોગ ન કરવો.
* જે જ્ઞાન આપણી પાસે છે (જાણકારી, નોંધ વિ.) તે બીજાને ઉદારતાથી આપવું. જ્ઞાનનો પ્રચાર કરવો.
* જીવ જંતુની હિંસા થાય, પુસ્તકો ફાટી જાય તેવો પુસ્તકો સાથે વ્યવહાર ન કરવો.
★ જ્ઞાન ભણતાં, વાંચતાં, બોલતાં કાના-માત્રા પૂરા શુદ્ધ બોલવા, અક્ષર-શબ્દ ગળી ન જવા (છોડી ન દેવા) પુસ્તક-પાના ઉપર થુંક ન ઉડાડવું.
* અશુચિમાં, અશુદ્ધ જગ્યામાં ખાતાં-ખાતાં, અંતરાયાદિમાં પુસ્તકોને અડવું નહિ, વાંચવું નહિ.
* જ્ઞાનની આશાતાનાથી રોગી, આરાધનાથી સુખી
★
૧૪ પૂર્વધર ભાનુદત્ત મુનિ ભોલા શાસ્ત્રો ભૂલી ગયા.
★ ૧-૨-૩ ઈન્દ્રિયોના ૧૬ લાખ જીવો જ્ઞાન પ્રાપ્તિથી અળગા રહ્યા.
૨૬
પૃથ્વિકાય આદિ ૪ પ્રકારના (૭+૪)=૨૮, પ્રત્યેક વન-૧૦, સાધારણ વન-૧૪, બેઈન્દ્રિય-૨, તેઈન્દ્રિય-૨=૫૬.