Book Title: Bandhan Ane Mukti Author(s): Harishbhadravijay Publisher: Navjivan GranthmalaPage 86
________________ મેઘકુમારે પૂર્વના હાથીના ભવમાં સસલાની દયા ચિંતવી. શાતાવેદનીય કર્મ બાંધ્યું. *વક્કલચિરિએ પાત્રાનું પડિલહેણ કરતાં કેવળજ્ઞાન મેળવ્યું. * ગજસુકુમાલને જોઈ સસરાએ મરણાંત ઉપસર્ગ કર્યો, છતાં સસરાને ઉપકારી માન્યા. * સુદર્શન શેઠ ધર્મમાં સ્થિર થઈ ધ્યાનસ્થ થયા તો નિર્ભયી બન્યા. * સુદર્શના રાજપુત્રીએ સમડીના ભવમાં નવકાર મંત્ર સાંભળી સમાધિ મરણ પ્રાપ્ત કર્યું. માતા-પિતા વડીલને નમસ્કાર કરનાર શાતાવેદનીય બાંધે. * વેદનીય કર્મના બે ભેદની વ્યાખ્યા : ૧) શાતા વેદનીય : જેના ઉદયથી આત્માને આરોગ્ય અને ઈન્દ્રિય આદિથી ઉત્પન્ન થયેલ સુખનો અનુભવ થાય છે. જેમ કે – દેવ વગેરેને. ૨) અશાતા વેદનીય ઃ જે કર્મના ઉદયથી જીવને રોગ અને ઈન્દ્રિય આદિથી ઉત્પન્ન થયેલ દુઃખનો અનુભવ થાય છે. જેમ કે - ના૨ક વગેરેને. * સુવાકયો : અશાતા ગમતી ન હોય તો બીજાને અશાતા ન આપો. * સુખના સ્વપ્ન આવતા હોય તો બીજાને દુઃખ આપવાનું બંધ કરો. * મન અસ્થિર હોય, વચન ખરાબ હોય, કાયારોગી હોય તો સમજવું કે અશાતા વેદનીય કર્મનો ઉદય છે. પ્રશ્નોત્તરી : ૧. વેદનીય કર્મ એટલે શું ? ૨. શાતા-અશાતા જીવ કયા કારણે પામે ? ૩. ઘાતી-અઘાતી કર્મમાં ફરક શું ? ઉપસંહાર : શરીર એટલે સંઘયણ. સંઘયણના છ પ્રકાર છે. મોક્ષગામી આત્માનું સંઘયણ પ્રથમ કક્ષાનું હોય. જ્યારે છેલ્લા સંઘયણવાલા જીવો પ્રાયઃ અશાતા ભોગવવાવાળા હોય. એટલે વેદનીય કર્મને શરીર સાથે નજીકના સંબંધે છે. જેમ ધર્મધ્યાની-શુક્લધ્યાની સદ્ગતિ જાય તેમ આર્ત-રૌદ્રધ્યાની જીવ દુર્ગતિ પામે. આનો અર્થ એજ કે સદ્ગતિ જનારો જીવ શાતાવેદનીય કર્મને ભોગવતો હોય તેમ દુર્ગતિ જનારો જીવ અશાતા વેદનીય કર્મ ભોગવતો હોય. ૬૧Page Navigation
1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138