Anusandhan 2018 04 SrNo 74

Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 5

प्रक्रिया छे. 'सर्जन' पूर्ण थई जाय एटले तेनी प्रक्रिया विराम पामे छे, अने सर्जन ए कोई पण सर्जकनी निजी प्रक्रिया होय छे; एकाधिक सर्जको वच्चे वहेंचातीविस्तरती प्रक्रिया नथी होती. ज्यारे 'संशोधन'ने क्यारेय विराम नथी होतो, अने ते एकथी वधु शोधकोमां वहेंचाती-विस्तरती रहेनारी प्रक्रिया छे. दा.त. एक संशोधके एक विषयमां कोई संशोधन, पोतानी दृष्टि-अनुसार कर्यु, अने ते विद्वानोनी संमति-स्वीकृति पण पाम्युं. परन्तु बीजा कोई शोधकनी दृष्टि, प्रथम शोधक करतां कांईक जुदुं निहाळी ले, अने ते प्रथम शोधक करतां जुदुं संशोधन करी देखाडे; ते जुदो पाठ शोधी आपे, जुदो अर्थ तारवी आपे, पोताना दृष्टिकोणथी अथवा तो अन्य विशेष सन्दर्भोनी मददथी ते जुदी ज वात लावी आपे; तो ते शक्य छे.
आ आखीये प्रक्रियाने लक्ष्यमां लेतां स्वीकारवू ज पडे के संशोधन क्यारेय पूर्ण थतुं नथी; संशोधन, विविध शोधकोमां वहेंचाती-विस्तरती अने सतत नवा नवा उन्मेषोने दर्शावती-प्रगटावती, निरन्तर चाल्या करनारी प्रक्रियारूप छे.
आथी, सर्जक जेम पोताना 'सर्जन' परत्वे गौरव अने आश्वास लई-माणी शके, तेवा गौरव अने आश्वास संशोधके लेवाना नथी होता. तेणे तो पोताना संशोधन विषे पण, जाते, संशोधन करतां रहेवानुं छे, तेमां रही गयेली क्षतिओ - पोते शोधीने अथवा कोई दर्शावे तो ते – ने सतत सुधारता-सँवारता रहीने तेने परिपूर्ण के अणीशुद्ध बनाववा मथतां रहेवानुं छे.
आ समग्र विमर्शना अन्तमां आपणे एटलुं कही शकीए के -
कोई संशोधन आखरी होतुं नथी; तेमां सतत पुनः संशोधनने के सुधारा अने फेरफारने अवकाश होय ज छे. अने,
संशोधन ए एक शास्त्रीय, ऐतिहासिक, धार्मिक तथा सामाजिक जवाबदारी छे. अस्तु.
- शी.