________________
अंगविजापइण्णय
[तेरसमं पुच्छितअकामहसितं हीलाय अप्पसई तुवग्गहे । सव्वंगकंपितं चेव हसितं सा ण पूयितं ॥२६॥ हसितेसु य सव्वेसु थी-पुमंस-णपुंसके । दीणोदत्तविसेसेण ततो अत्यं वियागरे ॥ २७ ॥ पुरिसस्स पुरिमे भागे थिया वामे तधेव य । सके अत्थे पसंसंति पहासं मधुरं मयुं ॥ २८ ॥ पेरिसकारं थिआ हसितं थिआय पुरिसस्स वा । विप्पयोगे पसंसंति णिव्विकारं अविस्सरं ॥ २९ ॥ अप्पसत्थेसु हसितेसु पसत्थं तु ण णिदिसे । पसत्येसु य सव्वेसु अप्पसत्थं ण णिदिसे ॥३०॥
॥ हसितविभौसाणामऽज्झायो॥१२॥छ॥
[तेरसमं पुच्छितपडलं] ... हसिताणि चोदसेताणि कित्तियाणि विभागसो। पुच्छिताणि चउव्वीसं कित्तयिस्समतो परं ॥१॥
पुरतो १ पच्छतो चेव २ वामतो ३ दक्खिणेण य ४ । पुरिमक्खिणभागं तु ५ दक्खिणं पच्छिमेण तु ६॥२॥ 10 पच्छिमं वामभागम्मि ७ जं च वामपुरस्थिमं ८ । पुच्छिताणाऽऽहु अटेव संखेवेण महेसयो ॥ ३ ॥
अतिदूरं अवखित्तं १ अच्चासण्णं च पीलितं २ । पुच्छितं णातिदूरं च ३ "तिविधं संविभावये ॥४॥ उदत्तपुच्छितं चेव १ दीणं च परिपुच्छितं २ । दीणोदत्तविसेसेहिं ३ तिविधं तु वियाणिया ॥५॥
पुच्छिताणि विसेसेहि एवं विज्जा वियक्खणो। चतुविधविधीजुत्तं सुण तस्स विभासणं ॥६॥ ठितेणा १ ऽऽगच्छतो चेव २ तथैव परिसक्कतो ३ । चतुत्थपुच्छितं चेव अपत्थद्धेण पुच्छितं ४ ॥७॥
ओणमंते व पुच्छेज्जा १ उण्णमंतो य पुच्छति २ । णिसीदंते व पुच्छेज्जा ३ णिसण्णे व विधीयते ४ ॥ ८॥ पैतंते व विभासा तु ५ णिवज्जते व पुच्छति ६ । णिवण्णे व विभासा तु७ पासुत्ताणाणि कुव्वते ८ ॥९॥ उटुंते ९ जंभमाणे वा १० रोदंते व विभासणा ११ । हसंते १२ गायमाणे वा १३ परिदेवंते व पुच्छके १४ ॥१०॥
थणते १५ विणिकोलते १६ कंपते उ १७ णिमीलिते १८ । आहारं करते व १९णीहारं च विभासणा २०॥१॥ पहढे वा वि २१ कुद्धे वा २२ भीते वा परिपुच्छति २३ । आवातेंते य पुच्छंते तमेवऽत्थं पुणो पुणो २४ ॥१२॥ दिसाविसेसा आसण्णा दीणोदत्तविधीहि य । पुच्छिताणि चउव्वीसं एताणि संविभावये ॥ १३ ॥ __ पुरिमं १ दक्खिणं चेव २ तथा पुरिमदक्खिणं ३ । पुच्छिताणि सदा तिण्णि उत्तमाणि पसस्सते ॥ १४ ॥ पैच्छिमं वामभागं वा जंच वामं पुरत्थिमं । थीणामेतं पसंसंति णाउं पाथमकं पि वा ॥ १५॥ पच्छिमे दक्खिणे भागे पच्छिमं वामतो यकं । एताणि ण प्पसंसंति समुजं जं च पच्छतो॥ १६ ॥ पुरत्थिमं समुजं जं पुच्छितं पवरुत्तमं । अप्पसत्थं च परमं समुजं पच्छिमेण जं ॥ १७ ॥ पुरत्थिमे पुच्छितम्मि अत्थं बूया अणागतं । उभेसु जस्स पस्सेसु वत्तमाणं पवेदये ॥ १८ ॥ अतीतमत्थं जाणेज्जो पुच्छिते पच्छिमेण तु । अव्वत्तपुच्छिते वा वि दूरमत्थं पवेदये ॥ १९॥ अतिदूरपमुहतो अत्थत्थी जदि पुच्छति । अणागतं च जोणेजो अत्थं परमदुल्लभं ॥ २० ॥ उवत्थितं च अत्यं च अच्चासण्णम्मि पुच्छिते । पुच्छिते णातिदूरे य जुत्तकालं पवेदये ॥ २१ ॥ पासेसु पच्छतो चेव पुच्छिते अविभागसो। दूरे वाऽऽसण्णजुत्तेसु कॉलं बूया विभागसो ॥ २२ ॥
१ 'सा' स्यादित्यर्थः ॥२ पुरिसं कारं सं ३ पु० ॥ ३ भासणायमज्झाय है. त० ॥ ४ दुविधं सप्र० ॥ ५ पतंते चेव भासा तु सप्र० ॥ ६ तेसु पु है. त० ॥ ७ कुजके है० त०॥ ८ उदत्ते है० त० ॥ ९ रोहते हैं. त•॥ १० °कोलंमे कंपति उ है. त० ॥११ कुट्टे वा ह० त० विना ॥ १२ आवण्णा हं. त०॥१३ पुच्छियं वाम' ह. त• विना ॥१४ पावमकं हं० त० विना ॥ १५ यजं हं. त० । 'यक' यकद् यदित्यर्थः॥ १६ ण वा सि० । °ण मा सं ३ पु०॥ १७ जाणेजा हं० त०॥ १८'त्तपच्छिमे वा है. त•॥ १९ जाणेजा है. त०॥ २० जत्त° १० त० विना ॥ २१ पुच्छतो है० त० विना ॥ २२ दूरं है. त• विना ॥२३ काले हं. त० विना ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org