Agam Kathanuyoga Gujarati Part 05

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrut Prakashan Nidhi

Page 46

દેવ–દેવી કથા
૪૫
અહીં શક્રનું ફક્ત કથાનક સ્વરૂપ જ અમારું વિષયક્ષેત્ર હોવાથી તે જ્યાં જ્યાં પ્રશ્નકર્તા કે ભગવંતના પપાસક અથવા વંદનકતરૂપે આવેલ હોય તે-તે વાતનું કથામાં સ્થાન અપાયેલ નથી.
શકની માફક ઇશાનેન્દ્ર અને ચમરેન્દ્રની કથા નોંધી છે, કેમકે તેમના પૂર્વભવ અને વર્તમાન ભવનો વિશિષ્ટ સંદર્ભ જોવા મળે છે. પરંતુ એ જ રીતે બત્રીશ ઇન્દ્રો (બીજા મતે ચોસઠ ઇન્દ્રો)ના નામોલ્લેખ કે પરિવાર આદિ માત્ર હોય તેને એકપણ કથાની નોંધ દેવ–દેવી વિભાગમાં કરેલ નથી. એ મર્યાદાનો આ વિભાગમાં સ્વીકાર કરીએ છીએ.
એ જ રીતે પ્રત્યેક ઇન્દ્રોની અગ્રમડિષી, લોકપાલ ઇત્યાદિના નામે ભલે આગમમાં હોય પણ તેમની–તેમની કથાઓ ન આવતી હોવાથી તે બધાંના નામ–નિર્દેશાદિ કર્યા નથી. તે માટે અલગથી નામ ટેવ ોલી” જેવું અલગ પુસ્તક બને.
૦ આગમ સંદર્ભ :
(અમારી સામાન્ય પરિપાટી કથાને અંતે જ આગમ સંદર્ભ સ્થળ નિદર્શનની રહી છે. તો પણ અહીં શક્રના સંદર્ભોનું વૈદુલ્ય દર્શાવવા આ નોંધ પહેલા કરી છે.) આયા. પર૦, પર૫, ૫૩૨, ૫૩૩;
ઠામૂ. ૪૩૮, ૯૮રની જ ઠા() ૯૮, ૧૯૨, ૨૧૪, ૨૭૦, ૨૭૪, ૨૮૭, ૩૨૯, ૪૩૮, ૪૩૯, ૫૫૬, ૬૭૪, ૬૭૫, ૬૮૨, ૬૮૩, ૭૨૩, ૭૮૧, ૯૧૯, ૯૯૨;
સમ. ૧૦૮, ૧૫૭, ૧૬૩; ભગ ૧૫૫ થી ૧૫૭, ૧૬૪ થી ૧૬૬, ૧૭૨ થી ૧૭૭, ૧૯૪, ૧૫, ૧૯૮ થી ૨૦૦, ૨૦૪,
૨૨૭, ૩૭ર થી ૩૭૪, ૪૮૭, ૪૮૯, ૪૯૧, ૪૯૨, ૬૦૧, ૬૧૭, ૬૨૯, ૬૬૭, ૬૬૮,
૬૭૩, ૬૭૫, ૭૦૮, ૭૨૭ + (આ સૂત્રોની વૃત્તિ), નાયા. ૮૭, ૯૬, ૯૮, ૧૦૩, ૧૦૬, ૨૧૫, ૨૨૦, ૨૩૭;
ઉવા. ૨૫, ૨૭; જીવા. ર૯૪, ૩૨૫, ૩૩૦ થી ૩૩૪;
પન્ન ૨૨૭, ૨૨૮ + + જંબૂ ૧૩, ૪૬, ૮૪, ૯૦, ૧૬૭, ૧૯૪, ૧૯૭ થી ૧૯૯, ૨૨૭ થી ૨૩૫, ૨૪૩, ૨૪૪; નિર. ૧૮;
વીર. ૩, ૩૬; દેવિં. ૧૬૩, ૧૭૦, ૧૭૫, ૧૮૯, ૧૯૩, ૨૦૦, ૨૦, ૨૩૪, ૨૪૧; આવ.નિ ૧૮૯, ૧૯૦, ૧૯૯, ૪૬૧, ૫૦૧, ૫૧૬, ૫૧૭ + (બધાંની વૃત્તિ) આવ યૂ.૧–. ૧૧૭, ૧૩૪, ૧૪૦, ૧૮૧, ૨૨૧, ૨૩૭, ૨૩૮, ૨૫૦, ૩૦૧, ૩૧૩, ૩૧૫, ૩૨૧, ૪૧૧, ૪૧૨;
આવનિ ૧૮૮, ૪૭૧ની વૃત્તિ, આવ... પૃ. ૨૩૫, ૨૫૩, ૨૬૮, ૩૦૦; ઉત્ત. ૨૩૪, ૨૮૭, ૨૮૯, ૩૫૦, ૬૦૩; કલ્પસૂત્રમૂળ–૧૪, ૧૫, ૧૬ થી ૨૬ + વૃત્તિ,
કલ્પસૂત્રન્યૂ. ૮૫, ૫ કલ્પસૂત્ર–મૂ.ર૦૯ થી વૃત્તિ,
તિલ્યો. ૧૮૮;
૦ શક્રેન્દ્ર પરીચય :
તે કાળે, તે સમયે શક્ર નામક દેવેન્દ્ર, દેવરાજ, વજપાણિ, પુરંદર, શતક્રતુ, સહસ્ત્રાક્ષ, મઘવા, પાકશાસન, દક્ષિણાર્ધલોકાધિપતિ, બત્રીશલાખ વિમાનોનો સ્વામી, ઐરાવત હાથી પર સવારી કરનાર, સુરેન્દ્ર, રજરહિત આકાશ જેવા નિર્મળ વસ્ત્રધારી, માળાયુક્ત મુગટ ધાર કરેલો, ઉજ્વળ સુવર્ણના સુંદર ચિત્રિત ચંચળ કુંડળોથી જેનું કપાળ સુશોભિત છે, દેદીપ્યમાન શરીરધારી, પરમ દ્ધિશાળી, પરમદ્યુતિશાળી. મહાનુબલી, મહાયશસ્વી, પરમપ્રભાવક, પંચવર્ણા પુષ્પોની લાંબી માળાને ધારણ કરેલો