________________
૨૩૦
આગમ કથાનુયોગ-૬
ખાધેલ. વૈદ્ય સંશોધન, વમન, વિરેચન ક્રિયાદિ દ્વારા તેને સ્વસ્થ કર્યો.
ઉપનય – જો પર્યાલોચન કર્યું હોય તો પશ્ચાત્ ક્રિયા ન થાય. શુદ્ધિ માટે સમ્યક્ પ્રકારે અતિચાર આલોચના કરવી જોઈએ.
૦ આગમ સંદર્ભ :નિસીભા. ૬૩૯૯ + ૨,
– ૪ – ૪ – ૦ કુલપુત્ર:- (ક્રોધના અસત્યપણાનું દષ્ટાંત)
કોઈક કુલપુત્રના ભાઈને વૈરીએ મારી નાંખ્યો. તેની માતાએ કહ્યું, હે પુત્ર ! પુત્રઘાતકનો ઘાત કર. ત્યારે તે કુલપુત્ર તેને પકડીને લાવ્યો. માતાની સામે આવીને કહ્યું, હે ભાઈના હત્યારા ! હું તને કઈ રીતે મારું ? તેણે કહ્યું હું તમારે શરણે આવ્યો છું. તેની માતાએ કહ્યું કે, શરણે આવેલાને મારવો નહીં. કુલપુત્રે કહ્યું કે, મારા રોષને કઈ રીતે સફળ કરું ? માતાએ કહ્યું, બધે રોષને પ્રગટ ન કરાય. ત્યારે તેણે તેને માફ ક્મ. કરી છોડી દીધો.
૦ આગમ સંદર્ભ :ઉત્ત.ચૂ૫ ૩૨,
ઉત્તમૂ. ૧૪ની 4 ૦ કેશી (સત્યકી) – (ચતુર્થવત ભંગ ક્યારે ન કહેવાય?).
જે રીતે તે આર્યાને પરષનો સંવાસ ન કરવા છતાં તે પુરુષે કથંચિત ઉપાત્ત બીજ પુદ્ગલો વડે તેને પ્રસુતા કરી. તે આર્થિકાને (સાધ્વીને) વ્રત ભંગ થયો ન કહેવાય. કેમકે તેણીના પરિણામ વિશુદ્ધ હતા. (વિશેષ કથા સુજ્યેષ્ઠાની અને સત્યકીની જોવી)
૦ આગમ સંદર્ભ :ઠા ૪૫૪ની
બુભા ૪૧૩૭; – ૪ – ૪ – ૦ કોંકણક :- (દ્રવ્ય પ્રતિબંધ વિષયે દૃષ્ટાંત).
કોઈ રાજાએ એક કોંકણક અને બીજા અમાન્યને કોઈ અપરાધના વિષયમાં સમાન સજા કરી. જો પાંચ દિવસમાં તેઓ નિર્વિષય ન થાય તો તેમનો અવશ્ય વધ કરવા કહ્યું. કોંકણક દૂધી, તુંબી, કાંજી–કાંજીનું પાણી ભરીને ક્ષણમાં ગયો, ત્યારે અમાત્ય જેટલામાં મંડી, ગ્રંથી, બળદ, કાયાનુકપોતી ભરવા ગયો તેટલામાં પાંચ દિવસો પૂરા થઈ ગયા. તેથી તેને શૂળીએ ચડાવ્યો, તે મૃત્યુ પામ્યો. જે રીતે તે અમાત્ય કુટુંબના ઉપકરણમાં પ્રતિબદ્ધ થયો તો વિનાશ પામ્યો. કોંકણક પ્રતિબદ્ધ ન થયો તો બચી ગયો.
૦ આગમ સંદર્ભ :નિસીભા. ૩૮૧૪ની યુ
વવ.ભા. ૪ર૮૯, ૪ર૯૦ + ;
– ૪ – ૪ – ૦ કોંકણક :- (મૃષાવાદ ન સેવવાનો લાભ).
કોંકણક શ્રાવકને લોકોએ કહ્યું, ઘોડો નાસી રહ્યો છે તેને લઈ આવ. તેણે આત
