Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra

Author(s): Punyavijay, Bechardas Doshi
Publisher: Sarabhai Manilal Nawab

Page 368

१९
तरगृहेण सत्त एयाणि । अन्ये मणेति - शय्यातरगृहं वर्जयित्वा सप्त । अन्ये पुनः शय्यातरगृहमनन्तरगृहं च वर्जयन्ति, उद्गमदोषसद्भावात् ॥ सूत्रम् २५३ - - ' पाणिपडिग्गह? जिनकल्पिकादेः । ओसमही वास फुसारमात्रं यावत् पतति तावन्न कल्पते गन्तुम् ॥ सूत्रम् २५४ – 'अगिइंसि' अच्छादिते, आकाशे इत्यर्थः । 'पिंडवाय' आहारम् । आहारस्य देशं भुक्वा देशमादाय 'निलिज्जिज्जा' निक्षिपेत् उरःप्रभृतिषु । 'अहाछन्नाणि' स्वनिमित्तमाच्छादितानि 'लेणानि' गृहाणि पाणिसि नो निपतन्ति, बहवो विन्दवः दकम् 'दगरए' बिन्दुमात्रम्, 'दगफुसिया' ओसा एगदेसे निपतति ॥ सूत्रम् २५६ – 'पडिगधा' स्थविरकल्पिकस्य । 'वाघारिय'त्ति जत्थ वासकप्पो गलइ, अच्छिन्नाए वा धाराए after, जत्थ वा वाकप्पं भेत्तृणं अंतोकार्य उल्लेइ । 'संतरुत्तरसि' अंतरमिति - कल्पः उत्तरं च-वर्षाकलपकम्बली, अथवा अंतरं-रजोहरणं पडिगाहो वा उत्तरं पाउकरणकप्पो तेहि सह ||
सूत्रम्
२५७ - - ' निगिज्झिय निगिज्झिय' स्थित्वा स्थित्वा ! 'कप्पइ अहे वियडगिहंसि चा' आस्थानमण्डपम् । पुन्वाउत्ते 'भिलंगसूवे' मसूरदालि: उडिददालिर्वा इति जनश्रुतिः व्यवहारवृत्तौ विदमुक्तम्--"यद् गृहस्थानां पूर्वप्रवृत्तमुपस्क्रियमाणं तत् पूर्वायुक्तम्” । इति । साधोरागमनात् पूर्वं गृहस्थैः स्वभावेन राध्यमानः सतन्दुलोदनः 'भिलंगसूपो नाम' सस्नेहः सूपो दालिरिति स कल्पते प्रतिग्रहीतुम् । योऽसौ तत्र 'पूर्वागमनेन' पूर्वागताः साधव इति हेतोः पश्चाद् दायकः प्रवृत्तो राद्धुं स तन्दुलोदनो सिलंगसूपो वा नासौ कल्पते प्रतिग्रहीतुमिति ॥ निम्मं जाव एगयओ चिट्ठित्तए' शङ्कादोषसद्भावात् । 'सपडिदुवारे' सव्वओ दुवारे सञ्वगिहाणं वा दुवारे, कल्पते स्थातुम् ॥ सूत्रम् २६२ - ' अपडिन्न ' ति अपृष्टस्य, ' अपडिन्नओ ' न केणड् वृक्षं मम आणिज्यसि न वा तेण कोइ पडिन्नओ जहाऽहं तव आणिस्सामि । 'इच्छा परो'त्ति यद्यनिच्छन् मुड़ते तदा तस्य ग्लानिः अथ न भुङ्क्ते तदा परिष्ठापनदोषः स्यात् ॥ सूत्रम् २६४ --- 'सत्त
सूत्रम् २५९ – ' तत्थ नो कप्पइ दोन्हं
सिणेह 'त्ति स्नेहायतनानि स्थानानि 'पाणी' हस्तौ १. 'पाणिरेखा:' आयूरेखादयः तासु सुचिरमुदकं तिष्ठति २ 'नखाः' प्रतीताः ३ 'नखशिखाः' तदग्रभागाः ४ रोमाणि ५ श्मश्रुः ६ 'उत्तरोह ।' दादियाभो ७, एतेषु चिरं तिष्ठत्युका ॥ सूत्रम् २६५ - इमाई अट्ठ सुहुमाई ति सूक्ष्मत्वादल्पाधारत्वाच्च 'अभिक्खणं' पुनः पुनः जाणियन्वाणि सुतोवरसेणं, पासियत्र्वाणि चक्खुणा, एएहिं दोहि वि जाणित्ता पासित्ताय परिहरियव्वाणि । तानि च स्थानावृत्तौ यथा-"अट्ट सुहुत्यादि, सूक्ष्माणि लक्ष्णत्वादल्पाधारतया च" ॥ सूत्रम् २६६ - तत्र 'प्राणसूक्ष्मं' अनुदरी कुन्धुः कुः - भूमिस्तस्यां तिष्ठतीति कुन्धुः, स हि चलन्नेव विभाव्यते न स्थितः, सूक्ष्मत्वादिति । अत्र चूर्णिः - "पाणहुमे 'पंचविहे ' पंचप्पगारे, एक्केके बन्ने सहस्सो भेदा अन्ने बहुप्पगारा संजोगा ते सव्वे वि पंचसु समोवरेति किन्हाइस, नो चकफासं० जे निर्माणं २ अभिक्खणं २० जन्थ ठाणनिसीयजाणि चेपइ आयाणं गहूणं निक्खेवणं वा करेइ" १॥ सूत्रम् २६७ – 'पंचविहे' इत्यादि सर्वस्थानेषु वाच्यम्, 'पनकसूक्ष्मं' पनकः-उल्ली स च प्रायः प्रावृट्काले भूमीकाष्ठादिषु पश्चवर्णस्तद्द्रव्यलीनो भवति, स एव सूक्ष्ममिति । एवं सर्वत्र २ ॥
"Aho Shrut Gyanam"