Book Title: Agam 29 Mood 02 Dashvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
કે જે મંત્રાદિના બળથી વિવશ થઈને ડંખેલા સ્થાનમાં નાંખેલું ઝેર તેમાંથી પાછું ચૂસી લે છે. પણ અગધન સર્પ તેથી વિપરીત પ્રકાર હોય છે. એ અગધન કુળમાં ઉત્પન્ન થએલે સાપ અગંધન સર્પ કહેવાય છે. એ સર્ષ અસહય અને બળતી આગમાં પ્રવેશ કરે છે પરંતુ એકવાર વમનકરલા ઝેરને પાછું ચૂસી લેતું નથી,
હે શિષ્ય ! જ્યારે તિર્યંચ સપ પણ મૂકેલા ઝેરને પાછું ગળી જવા ઈચ્છતે નથી તે તું તે પ્રવચનમાં પ્રવીણ છે. એટલે નિઃસાર સમજીને ત્યજેલા વિષયેનું સેવન તારે તે ભૂલે ચૂકયે પણ ન કરવું જોઈએ.
અગ્નિના “હિર' આદિ ત્રણ વિશેષણે આપેલાં છે, તેનો હેતુ એ છે કે-જે અગ્નિમાં પ્રવેશ કરતાં જ તત્કાળ ભમ થઈ જવાય એ પ્રકારના અગ્નિમાં પણ અગધન કુળના સર્પ પ્રવેશ કરે છે, પરંતુ ત્યજેલા વિષને ગ્રહણ કરતા નથી. એ પ્રમાણે કુલીન પુરૂષો પણ ત્યજેલા વિષયાને પ્રાણસંકટમાં પણ ગ્રહણ કરતા નથી અર્થાત્ તેઓ દુષ્કર્મ કરીને ક્ષણ ભર પણ જીવવા ઈચ્છતા નથી. (૬)
જ્યારે બાવીસમા તીર્થંકર ભગવાન શ્રીઅરિષ્ટનેમિપ્રભુએ દીક્ષા ગ્રહણ કરી, ત્યારે તેમના નાના ભાઈ રથનેમિએ રાજી મતીની ઈચ્છા કરી, પરન્ત સતીશિરોમણિ જમતી કામની વાસનાથી વિરક્ત થઈ ચૂકી હતી. તેણે એક દિવસ સુગંધિત અને સ્વાદિષ્ટ ખીર ખાધી અને એક વાડકામાં તેનું વમન કરીને તે રથનેમિને આપવા લાગી અને બોલી “લ્ય ખીર ખાઓ !” રથનેમિ એ સાંભળીને ક્રોધાવિષ્ટ થઈ ગયે અને બોલ્યા “હું ક્ષત્રિયેના વંશનું ભૂષણ થઈને વમેલી ખીર કેમ ખાઈશ ?' રાજીમતી કહેવા લાગી અહે શ્રેષ્ઠ-ક્ષત્રિય ! તમે વમેલી ખીર નથી ખાતા, તે તમારા મોટાભાઈ શ્રી અરિષ્ટનેમિએ વમેલી એટલે ત્યજેલી એવી મને કેમ ચાહે છે ? મારા માટેની ઈચ્છા કરતાં તમને શરમ નથી આવતી ?” હદયને
ખે એવી સતી રામતીની વાત સાંભળતાં જ રથનેમિને સંસારથી વિરક્તિ આવી ગઈ એમણે દીક્ષા લીધી. કેટલાક દિવસ પછી રાજીમતીએ પણ દીક્ષા લીધી.
કોઈ એક સમયે સડાસતિશ્રી રામતી અનેક સાધવીઓના પરિવારથી વિંટાઈને વિતક પર્વત પર પધારેલા ભગવાન શ્રી અરિષ્ટનેમિપ્રભુને વંદના કરવા ગઈ, ત્યારે માર્ગમાં અચાનક મૂસળધાર વરસાદ વરસવા લાગ્યો. તેનું આખું શરીર અને વસ્ત્રો પાણીથી પલળી ગયાં. સંજોગવશ રાજીમતીએ એજ ગુફામાં પ્રવેશ કર્યો કે જે ગુફામાં રથનેમિ પહેલેથી આવીને રહ્યા હતા. જે સ્થાન પર રથનેમ બેઠા હતા તે સ્થળ પર દષ્ટિ ન પડવાને લીધે તે રામતીને દષ્ટિગોચર ન થયા. તેથી તે એકાન્ત પ્રદેશ જાણીને પોતાના ભીજાયેલા લગડાં ફેલાવી દીધાં. ત્યારે તે રાજમતીને વસ્ત્રરહિત જોઈને રથનેમિનું ચિત્ત ચલિત થઈ ગયું. એમના મન પર કામવિકારે આક્રમણ કર્યું. તે સંયમમાર્ગથી ભ્રષ્ટ થઈ ગયા. રથની નેમિ (પૈડું) ની પેઠે તેમનું ચિત્ત ભમવા લાગ્યું. રથનેમિને એ પ્રમાણે કામાતુર જોઈને રતિ જેવી રમણીય રાજીમતીએ જે કાંઈ કહ્યું તે વાત સૂત્રકાર ત્રણ ગાથામાં કહે છે – કાજુ, ઇત્યાદિ.
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૩૮
