Book Title: Agam 29 Mood 02 Dashvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
મધ સેવન કરનેવાલે કે દોષ કા કથન
એ બધાને કેવળી ભગવાનની સાક્ષીએ પીએ નહિ. કેવલી ભગવાનની સાક્ષી કદાપિ કયાંય રાક તી નથી, કારણ કે તે સર્વદશી છે, એટલે તાત્પર્ય એ છે કે એકાંતમાં પણ મદ્ય પીવો નહિ. (૩૬)
વિશg૦ ઈત્યાદિ. હે શિષ્ય ! ભગવાન તીર્થંકરની આજ્ઞા વિના ગ્રહણ કરનાર એટલે ચાર, આત્માની સહચર ધર્મને પણ ત્યાગીને એકાંતમાં સ્થિત થઈને એમ સમજે છે કેમારા આ મદિરાપાનને કઈ જાણતું નથી એમ સમજીને જે મદિરાપાન કરે છે તે દ્રવ્યલિગી સાધુના સંયમને દૂષિત કરનારી ચેષ્ટાઓ (દેષ, ને તે જુઓ ! એક તે મદિરાપાનને માયાચાર, વળી તેને છુપાવવા માટે બીજા અનેક માયાચાર અને મૃષાવાદ આદિનું સેવન કરવામાં આવે છે તે મારી પાસેથી સાંભળી–અર્થાત્ ગુરૂ મહારાજ શિષ્યને આમંત્રિત કરીને કથન કરે છે. (૩૭)
પૂર્વ પ્રતિજ્ઞાત દેષ કહે છે–વ૮૬ઈત્યાદિ.
મદિરાપાન કરનાર સાધુ સદા મદિરા પીવામાં જ મગ્ન રહે છે તે માયાચાર કરે છે મૃષા બે અથવા ક૫ટસહિત જૂઠું બોલે છે. દુરાચારી હેવાને કારણે તેની અપકીર્તિ ફેલાઈ જાય છે, એની લુપતા અધિકાધિક વધતી જાય છે, તેથી કદાપિ તૃપ્તિ થતી નથી. સુનીને
ગ્ય આચરણથી હીન હોવાને કારણે એ સાધુ કહેવાવાને યોગ્ય નથી રહેતું, એટલે એનિ અસાધુતા વધે છે.
કુચિ' શબ્દથી એમ સૂચિત કર્યું છે કે શરાબીની શરાબ પીવાની આદત છૂટવી કઠિન હોય છે. મદિરામાં આસક્તિ થતાં માયા-મૃષા મદિરાપાન કરનારનો પીછો છોડતી નથી, અર્થાત્ એ માયા-મૃષા દોષોમાં તત્પર રહે છે. માયા અને મૃષાની વૃદ્ધિ થતાં સ્વ-પક્ષ પર પક્ષમાં જરૂર નિંદા થાય છે, અને નિંદા થવા છતાં પણ મદિરાપાનમાં મસ્ત થઈને તે મદિરાપાન ત્યાગ નથી, એવી અવસ્થામાં તે જરાએ સાધુ કહેવાવાને ગ્ય રહેતું નથી.
એ વિષયને બીજી રીતે કહે છે–નિવૃવિ ઈત્યાદિ.
જેમચર પિતાના કુકર્મોને કારણે સદા વ્યાકુળ રહ્યા કરે છે, અર્થાત તેને સદા એ ભય રહે છે કે મારાં કુકર્મને કોઈ જાણી ન લે, નહિ તે રાજા મને પકડી લેશે અને પ્રાણ ગુમાવવા પડશે એ પ્રકારની ચિંતાથી ચોરના ચિત્તમાં સદા ખળભળાટ મચા કરે છે એજ રીતે મદિરાપાન કરનાર મુનિના મનમાં હમેશાં અસમાધિ રહે છે કે--કયાંક મારે મદિરાપનને દુરાચાર પ્રકટ ન થઈ જાય, નહિ તે સમાન બધું નાશ પામશે. એ પ્રકારની આશંકાથી તે પોતાના દુરાચારને છુપાવવાને માયાચાર અને અસત્ય આદિના નવા નવા ઉપાયે વિચાર્યા કરે છે. એની સંયમ સંબંધી સમાધિ કઈ પ્રકારે રહેતી નથી. એ દુબુદ્ધિ સાધુ મૃત્યુની અવધિના સમયે પણ સર્વસાવદ્યોગના ત્યાગરૂપ સંવરની આરાધના કરતો નથી, કરણ કે તેના એવા વિશુદ્ધ ભાવ થતા નથી.
નિશુદિને શબ્દથી એમ સૂચિત કરવામાં આવ્યું છે કે પાપી સદા સશંક રહે છે. તુર્ક શબ્દથી એમ પ્રકટ કર્યું છે કે દુર્વ્યસનીની મતિમાં મલિનતા અવશ્ય આવે છે (૩૯)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૨૩