Agam 29 Mood 02 Dashvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 118

ભાજન કરે યા ખજાને પીરસે તે પશ્ચાત્કમ દોષ લાગતા નથી; કારણ કે ત્યારખાદ થનારૂ પ્રક્ષાલન-આદિ કર્મ નું નિમિત્ત સાધુ રહેાતા નથી. અર્થાત્ જે કડછી આદિમાં પશ્ચાત્કમ થવાની સંભાવના નહિ હોય. ત્યાં એ નિષેધ નથી. એટલે કે એ આહાર લેવા સાધુને ક૨ે છે. (૩૫) સંક્ષàળ ઉત્યાદિ. સસૃષ્ટ હાથ, કડછી અને વાસણથી આપવામાં આવતા આહારમાંથી જે એષણીય અર્થાત્ ઉદ્ભગમ ઉત્પાદન-આદિ દોષથી રહિત હૈાય તે સાધુ ગ્રહણ કરે. (૩૬)
આહાર ગૃહણમેં વિવેક વિચાર
દુખ્ત તુ॰ ઇત્યાદિ. જો એક વસ્તુના બે સ્વામી હાય તથા એ ગૃહસ્થા ભેાજન કરતા હાય અને એ એમાંથી એક આહાર આપવા માટે ઉદ્યત હાય તા એવા આહારની ઇચ્છા ભિક્ષુ ન કરે. પરંતુ ખીજાન બ્રમા’, નેત્ર, આદિના વિકારથી અભિપ્રાયને અનુભવ કરે કે વડારાવવામાં એની સમતિ છે કે નહિ ? (૩૭)
એ પછી શું કરે ? કહે છે-૩રૢ તુ॰ ઇત્યાદિ.
જો આહાર આપવામાં એ બેઉ ઉદ્યત હોય અને એ આહાર એષણીય હાય તા સાધુ તે ગ્રહણ કરે. (૩૮)
‘ઘુવિર્ણનાપ॰' ઇત્યા.િ ગ`વતી સ્ત્રીની ઇચ્છાને અનુસરીને અર્થાત્ એને માટે અના વેલાં તથા ગર્ભને પુષ્ટ કરનારાં અનેક પ્રકારનાં પાન અને ભેાજન (મેદક આદિ) ને અને તે જેને ઉપભેાગ કરી રહી હેાય તે આહારના સાધુ ત્યાગ કરે-ગ્રહણ ન કરે, કારણુ કે એને માટે બનાવવામાં આવેલા ભાજનને ગ્રહણ કરવાથી તેને રૂચિને અનુસાર ભાજન નહિ મળે, તેથી એની ઇચ્છાના ભંગ થશે અને ગર્ભને પીડા પહેાંચશે, અને ગર્ભપાત પણ થઇ જવાંના સ’ભવ રહેશે' તે શુ' એવે આહાર લેવાજ નહિ ? તે માટે કહે છે કે ગર્ભવતી ભાજન કરી રહે ત્યારપછી જે આહાર અવશેષ રહે તેને ગ્રહણ કરવામાં દોષ નથી. (૩૯) સિયા થ॰ ઇત્યાદિ તેં મને॰ ઇત્યાદિ. પ્રસવકાળ-માસવાળી અર્થાત્ સાતમા મહીનાથી આરભીને સાડા સાત રાત સહિત નવમા મહીના સુધી, એટલે કે સાતમા મહિના પછી પ્રસવ થાય ત્યાંસુધીના સમયવાળી સ્ત્રી જે ઊભી હાય અને સાધુને ભિક્ષા આપવાને માટે બેસે, અથવા બેઠી હાય પરન્તુ ભિક્ષા આપવાને માટે ઉઠે તા તેણે આપેલેા અહ્વાર સયસીએને માટે કલ્પનીય નથી, દેનારી સ્રીને કહેવું કે એવા આહાર મને કલ્પને નથી.’
બધાં-વાકયા ‘સાવધારણુ અર્થાત્ નિશ્ચય કરાવવાવાળાં હૈાય છે' એ ન્યાયાનુસાર અહીં' એ તાપ નીકળે છે કે જો આપનારી બેઠી હાય અને ઊભી થઈને જ આહાર આપે યા ઊભી હાય પરન્તુ બેસીને જ આહાર આપે તે એ રીતે આપવામાં આવતે આહાર અકલ્પ્ય બને છે એનુ તાપ એ થયું કે એવી ગર્ભવતી સ્ત્રી જો બેઠી-બેઠી જ આહાર આપે યા ઊભી ડાય તે ઊભી ઊભી આહાર આપે તે સાધુને માટે તે અકલ્પ્ય નથી, પર ંતુ લ્પનીય છે. આ વાત સ્થવિર-કલ્પની અપેક્ષાએ સમજવી જોઇએ. વૃદ્ધોના મત એવા છે કે જિનકલ્પી મહારાજ ગર્ભના પ્રથમ દિવસથી જ ગર્ભવતી સ્ત્રીના હાથથી આપવામાં આવતા આહાર સવ થા લેતા નથી.
જામાલિની એ શબ્દથી સૂચિત કરવામાં આવ્યુ છે કે છઠા મહિના પછી ગણ ભારે થઈ જાય છે તેથી હીલ-ચાલ કરવાથી ગર્ભવતી તથા એના ગર્ભને અવશ્ય પીડા થાય છે.
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૦૩