Book Title: Agam 29 Mood 02 Dashvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
સચિત્ત આહાર પાન લેને કા નિષેધ
સહેવ॰ ઇત્યાદિ. એ જ પ્રમાણે તત્કાળના દળેલા ચાખા ઘઉં આદિના આાટા, તથા પહેલાં અચિત્ત હાવા છતાં પણ કાળની મર્યાદા વ્યતીત થતાં પુનઃ સચિત્ત થએલું જળ, તુરતના બનાવેલા તલકુટ, તરતની સરસવ આદિને ખેાળ એ સચિત્ત વસ્તુઓને પણ ગ્રહણ ન કરે. ગરમ પાણી અચિત્ત રહેવાની મર્યાદા ઠંડુ થઈ ગયા પછી ગ્રીષ્મ ઋતુમાં પાંચ પહાર, શીયાળામાં ચાર પહેાર અને વર્ષાઋતુમાં ત્રણ પહેારની હોય છે, ત્યારમાદ એ જળ સચિત્ત ખની જાય છે. એ વિષયમાં એક સંગ્રRsગાથા છે તે સ`સ્કૃત ટીકામાં લખી છે. (૨૨)
‘વિદ્’—ઈત્યાદિ. કાઠું, ખીજેરા–લીંબુ, મૂળા અને મૂળાના કકડા જો અચિત્ત-શસ્ત્રપરિણત ના હાય તા તે ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા પણ ન કરવી જોઇએ. મૂળા અન તકાય છે એટલે એ શસ્ત્રપરિણત થવા કઠિન છે, તેથી અહીં એક અથ વાળા આમક’અને ‘અશસ્ત્રપરિણત' એવા બે શબ્દો આપેલાં છે. (૨૩)
તદેવ જ॰' ઈત્યાદિ. એ પ્રકારે ખરી આદિનુ ચૂણુ, ફળનાં બીજોનું ચૂર્ણ, તથા અહેડાં, રાયણ અથવા દ્રાક્ષ એ સચિત્ત હોય તા ગ્રહણ કરવાં નહિ. (૨૪)
નમુથાળ' ઈત્યાદિ. ભિક્ષુ સદા ધન-ધાન્ય આદિથી સમૃદ્ધ કુળામાં તથા ધન-ધાન્યથી હીન કુળમાં સમુદાની ભિક્ષાને માટે ગમન કરે. એક જ ઘેરથી ભિક્ષા ન લે. કારણ કે આધાકમ આદિ દોષ લાગવાના સ’ભવ છે. નિષન કુળને છેાડીને સરસ ભક્ત-પાનની લાલસાથી સંપત્તિશાળી કુળમાં ભિક્ષાને માટે જવુ' ન જોઇએ.
‘સમુયાળ' પદથી એમ સૂચિત કરવામાં આવ્યું છે કે અનેક કુળમાંથી થાથી-થેાડી ભિક્ષા લેવાથી જ ભિક્ષાની નિર્દેષતા જળવાય છે. પુખ્તવયં શબ્દથી સમભાવ સૂચિત કર્યાં છે. ‘નીય ' ઇત્યાદિ ઉત્તરાપથી રસ-લાલુપતાના ત્યાગ વ્યક્ત કર્યાં છે. (૨૫)
ભિક્ષાચરણમેં વિવેકશીલ હોને કા કથન
અરીનો ઇત્યાદિ. ભિક્ષાના બધા દોષાના જ્ઞાતા મુનિ આહારમાં મૂર્છા ન રાખે અને આહારના પરિમાણુના ખ્યાલ રાખે જેટલા આહારથી ક્ષુધા વેદનીય ઉપશાન્ત થઇ જાય તે જ આહારનું પરિમાણુ છે એથી વધારે આહાર કરવાથી પ્રમાદ આદિ દોષ ઉત્પન્ન થાય છે, તેથી સાધુઓએ આહારનું પરિમાણ અવશ્ય કરવુ' જોઈએ. સાધુ ઉદ્ગમ આદિ દોષો ન લાગવા દેતાં દીનતાને ત્યાગ કરીને ભિક્ષાની ગવેષણા કરે, અને ભિક્ષાને લાભ ન થાય તેથી ખેદ ન કરે.
‘બર્ીનો' શબ્દથી એમ પ્રકટ થાય છે કે દીનતા ખતાવવાથી આત્માનુ અધ:પતન અને જિનશાસનની લઘુતા થાય છે. ન વિલાપન્ન શબ્દથી એમ સૂચિત કર્યું છે કે આહારલાલ ન થાય તા પણ આત્મિક પ્રસન્નતાને પરિત્યાગ ન કરવા જોઇએ. જીલ શબ્દથી સથા
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૨૦
