Book Title: Agam 29 Mood 02 Dashvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
એમાં પણ ચાર ભાંગા સમજવા જોઇએ. એને પતિ પરદેશ ન ગયેા હાય તે તે જે પત્નીને ત્યાં નિયમિત રીતે જમતા હાય તે શય્યાતર બને છે. જો નિયમિત રીતે ન જમતા હાય અને કાઇવાર એકને ત્યાં અને કઈવાર ખીજીને ત્યાં જમતા હાય તેા બધી પત્નીઓને શય્યાતર માનવી જોઈએ.
પહેલાંના ચાર ભાંગામાંના ત્રીજા ભાંગામાં એટલું વિશેષ સમજવું કે જો જુદું' ન્રુદું ભેાજન મનાવ્યુ` હોય અને એકત્ર કરીને જમતા હોય તેા વધેલા અન્નાદિને વહેંચી લીધા પછી સાચું શય્યાતરથી જુદાના આહાર આદિ લઈ શકે છે, કારણ કે એમાંથી શય્યાતરને ભાગ જૂદો કાઢવામાં આવી ચૂકયા હૈાય છે. હા, એકઠું કરેલુ હાય અને વહેંચ્યું ન હેાય તે સાધુને કલ્પે નહિ. કોઈ શય્યાતર પરદેશ જઈ રહ્યો હાય અને ઘરમાંથી નીક્ળીને કયાંક બહાર રહ્યો ડાય તે પણ એનુ અન્ન-પાન ગ્રાહ્ય ખનતું નથી, પછી ભલે એ અન્નપાન ઘેરથી એને માટે લાવવામાં આવ્યું હોય અથવા અન્ય સ્થાનથી લાવવામાં આવ્યું હાય, યા ત્યાંજ તૈયાર બનાવામાં ભાળ્યુ હોય. જો રાત્રે નિવાસ કરવાને માટે સાધુ મહાર ચાલ્યા ગયા હોય તા ક૨ે છે.
શય્યાતર, ખીજા ગુરુસ્થને ત્યાં એ બીજા ગૃહસ્થનાં અન્નાદિ પીરસે તાપણુ એના હાથથી અપાતા આહાર પે નહિ જે કાઈ ભિક્ષાની પ્રાપ્તિમાં શય્યાતર નિમિત્ત હાય અર્થાત દલાલી કરે તે એ ભિક્ષા પણ સાધુને ગ્રાહ્ય થતી નથી.
ગામની બહાર શય્યાતરની ગૌશાળા આદિ હાય તા . ત્યાંનું દૂધ વગેરે પણ સાધુને ગ્રાહ્ય અને નહિ.
શય્યાતરના ઘેર જમનારા નાકર-ચાકર પણ શય્યાતર છે, શય્યાતરની બહેન યા પુત્રી એ દિવસે પાછાં જવાના નિશ્ચય કર્યાં વિના પેાતાના સાસરેથી આવી હેય તે તે પણ શય્યાતર છે. જો પાછાં જવાના વિચાર કરીને આવી હાય તે। શય્યાતરના ઘરમાં જ તે શય્યાતર છે, ખીજાના ઘરમાં નહિ, અર્થાત્ ખીજાના ઘરમાં ખીજાના આહારાદિ જો તે પીરસે તા સાધુ લઈ શકે છે.
જો ઉપાશ્રયના સ્વામી પરદેશમાં રહેતા હાય અને ઉપાશ્રયના રખેવાળની આજ્ઞા લઈને સાધુ તેમાં રહે તે જ્યારે ઉપાશ્રયના સ્વામી આવી જાય ત્યારે તે શય્યાતર ખને છે, રખેવાળ નહિ.
શય્યાતરે અશનાદિ ખીજાને આપી દીધું હોય અને ખીજાએ ભલે એને સ્વીકારી પણ લીધું હોય, તા પણ શય્યાતરને ઘેર સાધુએ તે લેવું જોઈએ નહિ, કારણ સ્વીકારી લેવાથી શય્યાતરનુ' સ્વામિત્વ તો રહ્યું નહિ, પણ તેમાં વ્યવહારથી અશુદ્ધિ રહેલી છે.
જો શય્યાતરે આપેલું અન્નાદિ અન્ય ગૃહસ્થ ન સ્વીકારે તે શય્યાતરના ઘરમાં ચા ઘરબહાર કયાંય પણ તે સાધુએ ગ્રહણ કરવું જોઈએ નહિ, કારણ કે તે આહ્વારાદિમાં શય્યાતરનું સ્વત્વ રહેલું હોય છે. શય્યાતરના ઘરની બહાર બીજાએ સ્વીકારી લીધુ હોય તે તે સાધુને ૫ે, કેમકે તે ઉપર શય્યાતરનું સ્વત્વ રહેતું નથી.
શય્યાતરના ઘરની બહાર શય્યાતરે કાઈ બીજાને આપ્યુ હાય અને ખીજાએ સ્વીકાયુ ન હોય તે તે અશનાદિના સ્વીકાર કરાવાને માટે ‘ તમે લઈ લ્યેા ' ઇત્યાદ્વિરૂપે ગૃહસ્થને પ્રેરણા કરવી એ પણ સાધુને કલ્પે નહિ, કારણ કે તેમાં શય્યાતરના પડ લેવા વગેરે
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૪૭
