Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 06 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ. १ मू० २ पुद्गलभेदनिरूपणम् गेण एकेन्द्रियादिशरीरप्रभृतिपरिणामान्तरं प्रापितास्ते मिश्रपरिणता उच्यन्ते । यद्यपि औदारिकादिशरीरतया परिणताः औदारिकादिवर्गणाः प्रयोगपरिणता अपि व्यपदिश्यन्ते तथापि प्रयोगपरिणतेषु विरसायाः सत्वेऽपि अविवक्षितत्वान्न तयोः प्रयोगवित्रसयोरैक्यम्, विसापरिणताः स्वभावेन परिणता इत्यर्थः, यथा मेघाः, आतपाः, छायाः, इत्यादयः ॥मू० १॥
मूलम्-'पओगपरिणयाणं भंते ! पोग्गला कइविहा पण्णता ? गोयमा ! पंचविहा पण्णत्ता, तं जहा-एगिदियपओगपरिणया, बेइंदियपओगपरिणया जाव पंचिंदियपओगपरिणया। एगिदियपओगपरिणयाणं भंते ! पोन्गला कइविहा पण्णता ? गोयमा! पंचविहा पण्णत्ता, तं जहा-पुढविकाइयएगिदियपओगपरिणया जाव वणस्सइकाइयएगिदियपओगपरिणया। पुढविकाइयएगिदियपओगपरिणया णं भंते ! पोग्गला कइविहा पण्णत्ता गोयमा! दुविहा पण्णत्ता, तं जहा-सुहुमपुढविकाइयएगिदियपओगपरिणया य बायरपुढविकाइयएगिदियपओगपरिणयाय, आउकाइयएगिदियपओगपरिणया एवं चेव । एवं दुपयओ भेदो प्रयोगपरिणत भी कही जाती है तो भी प्रयोगपरिणत पुद्गलोंमें विस्रसा परिणमन होनेकी सत्ता होने पर भी वह वहा विवक्षित नहीं मानी गई है अतः प्रयोग और विस्त्रसामें एकता नहीं आती है। स्वभावसे जो पुद्गल परिणामान्तरको प्राप्त होते रहते हैं वे विस्त्रसा परिणत पुद्गल हैं जैसे मेघ, आतप (धूप), छाया इत्यादि ॥सू. १॥ વિશ્વસા-પરિણમન થવાની સત્તા હોવા છતાં પણ તેને અહીં વિવક્ષિત માનવામાં આવી નથી–તેથી પ્રયોગ અને વિસ્તામાં એકતા આવતી નથી. જે પુદગલે સ્વભાવથી પરિણામાન્તરે પ્રાપ્ત કરતાં રહે છે, તે પુદગલેને વિશ્વસા પરિણત પુદગલી કહે છે. सभी मेध, भात५ (l), छांयी पगेरे. ॥ सू० १ ॥
श्री. भगवती सूत्र :
