Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

Author(s): Bhadrabahuswami, Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad

Page 22

११
णिजुत्तिगा० ११-१५]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। करणं दुविधं-लोइयसुतकरणं लोउत्तरियसुतकरणं च । तत्थ लोए ताव जो जस्स सत्थस्स कत्ता, यथा सुलसा यज्ञवल्कश्च तन्तुग्रीवश्च, अस्माकमपि गणधरैईब्धम् । तत् कतरेण योगेन कृतम् ?. उच्यते-त्रिविधेनापि मनसा तावदुपयुक्तः, वाचा भाषते, कायेन प्रगृहीताञ्जलिः तीर्थकराभिमुख उत्कुटकः । भङ्गिकश्रतोपयुक्तस्य वा त्रिविध उपयोगो भवति । एवमीर्यासमितस्यापि त्रियोगतककाले भवति, मनसा तावत् पथ्यपयुक्तः, वाचा किञ्चित् पृष्टो व्याकरोति, कायेन गच्छत्येव, एवं त्रिविधमपि तस्य भवति । सुभा-सुभे ज्झाणे त्ति जं सम्मदिट्टी करेति । एत्थ वि सुतकरणे ससमयसुतेण । पगतं, णो परसमयेण सुतेणं । अज्झवसायेणं सुमेण गणधरेहिं कतं । एवं ताव गणधराणं मूलकरणं, तस्सिस्साणं तु उत्तर. करणं । अथवा तेसिमवि मूलकरणं घडेति, यदुत अपूर्वमेव पठन्ति । वक्तारोऽपि च भवन्ति--अमेन साधुना आचारः कृत इति । यत्तु विस्मृतं पुनः संस्क्रियते तदुत्तरकरणमस्य ॥ १३ ॥
उक्तं करणम् । इदानीं कारकः-ज्ञान-दर्शन-चारित्रसंयुक्ता गणधरा एव कारकाः । तदेव च क्रियमाणं सूत्रं "कजमाणे कडे" [ भग० श० ९ उ० ३३ सू० ३८६ पत्र ४८५-१] त्ति काऊणं कडं भवति । तं पुण गणधरेहिं किं उक्कोसकालहितीएहिं 10 कम्मेहिं वट्टमाणेहिं कतं ? जधण्णहितीएहिं ० ? अजहण्णमणुक्कोसहितीएहिं . ? एत्थ गाधा
* ठिति अणुभावे बंधण णिकायण णिवत्त दीह हुस्से य ।
संकम उदीरणाए उदए वेदे उवसमे य ॥ १४ ॥ ठिति त्ति अजहण्णमणुक्कोसहितीएहिं कम्मेहिं वट्टमाणेहिं कतं । तेहिं पुण किं तिव्वाणुभावेसु मंदाणुभावेसु? [ मंदाणुभावेसु कतं] । बंधणे त्ति किं बंधतेहिं कतं णिज्जरंतेहिं कतं?, तदावरणिज्जाइं पडुच्च णो बंधतेहिं कतं । णो णिधत्तं-15 तेहिं, [णो] णिकायंतेहिं अणिकायंतेहिं, णो दीघीकरेंतेहिं हुस्सीकरेंतेहिं, उत्तरपगडीसंकमं करेंतेहि वि अकरेंतेहि वि कतं । तदावरणिज्जाई कम्माई अणुदीरेंतेहिं सेसाई उदीरेंतेहि वि अणुदीरेंतेहि वि कयं । उदए त्ति केसिंच उदए वटुंतेहि केसिंच अणुदए, पुरिसवेदे वटुंतेहिं कतं । उपसमे त्ति केसिंच उपसमे केसिंच अणुवसमे, अथवा उवसमे त्ति खयोवसमिए भावे वटुंतेहिं कतं । कर्तार एव तस्योपदिश्यन्ते ॥ १४ ॥ कथं पुण तेहिं कतं?
सोतूण जिणवरमतं गणधारी कातु तक्खओवसमं ।
अज्झवसाणेण कतं सुत्तमिणं तेण सैंत्तगडं ॥ १५ ॥ सोतूण जिणवरमतं० गाधा। तव-णियम-णाणरुक्खं आरूढो केवली अमितणाणी । तो मुअइ णाणवुद्धिं भवियजणविबोधणट्ठाए ॥ १ ॥ तं बुद्धिमएण पडेण गणधरा गेण्हिउं गिरवसेसं । तित्थकरभासिताई गंथंति ततो पवयणट्ठा ॥ २ ॥
[भाव०नि० गा० ८९-९०] 25 एवं गणधरसलद्धिएहिं कृतं, सेसाणं गणधरवज्जाणं पुव्वकतं अधिज्जतेहिं तदावरणिज्जाणं कम्माणं खयोवसमं काऊण कतं ति । एवं गणधरेहिं कृते को गुणः ?, उच्यतेघेत्तं च सुहं सुहगुणण-धारणा दातु पुच्छिउं चेव । एतेण कारणेणं जीतं ति कतं गणधरेहिं ॥ १ ॥
[आव० नि० गा० ९.]
20
१ तैव कालो भ° चूसप्र० ॥ २ हुस्सेसु खं १ । हस्सेसु खं २ पु २ ॥ ३ “तत्र कर्म स्थितिं प्रति अजघन्योत्कृष्टकर्मस्थितिभिर्गणधरैः सूत्रमिदं कृतमिति । तथा 'अनुभावः' विपाकस्तदपेक्षया मन्दानुभावैः । तथा बन्धमङ्गीकृत्य ज्ञानावरणीयादिप्रकृतीर्मन्दानुभावा बनद्भिः । तथाऽनिकाचयद्भिः, एवं निधत्तावस्थामकुर्वद्भिः। तथा दीघस्थितिकाः कर्मप्रकृतीहसीयसीजेनयद्भिः । तथा उत्तरप्रकृतीबंध्यमानासु सङ्क्रमयद्भिः, तथा उदयवतां कर्मणामुदीरणां विदधानः, अप्रमत्तगुणस्थैस्तु साता-ऽसाता-ऽऽयूंष्यनुदीरयद्भिः । तथा मनुष्यगति-पञ्चेन्द्रियजात्यौदारिकशरीर-तदङ्गोपाङ्गादिकर्मणामुदये वर्तमानैः । तथा वेदमङ्गीकृत्य पुवेदे सति । तथा 'उवसमे' त्ति सूचनात् सूत्रमिति क्षायोपशमिके भावे वर्तमानैर्गणधारिभिरिदं सूत्रकृताङ्ग दृब्धमिति ।" इति शीलाङ्कटीका ॥ ४ सूयगडं खं २ पु २॥
Jain Education Intemational