Book Title: Tattvavichar ane Abhivandana
Author(s): Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah and Others
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
View full book text
________________
તત્ત્વવિચાર અને અભિનંદના
લેકશાહીને પૂરે અમલી આકાર આપવા માટે તેમજ રાષ્ટ્રીય એકતા અને સંગઠન સાધવા માટે ભારતમાંથી કોમવાદ નાબૂદ થાય એ જરૂરી છે એટલા માટે, આ બંધારણસભાને એવો અભિપ્રાય છે કે પિતાના બંધારણના કારણે અથવા તો તેના કેઈ પણ અધિકારીને તેમજ તેની કોઈ શાખાપ્રશાખાને મળેલી વિશિષ્ટ સત્તાના કારણે ધર્મ, જાતિ અને જ્ઞાતિ અથવા તે એ ત્રણમાંના કોઈ એક કારણસર જે કઈ કોમી સંસ્થા અમુક જ વ્યક્તિઓને સભ્ય તરીકે સ્વીકારી શકતી હોય કે અમુક વ્યક્તિઓને રદ કરી શકતી હોય તેવી કોઈ પણ કોમી સંસ્થાને તે કામની ધાર્મિક, સાંસ્કૃતિક, સામાજિક અને શૈક્ષણિક જરૂરિયાત માટે જરૂરી હોય તે સિવાયની બીજી કઈ પણ પ્રવૃત્તિ ચલાવવાની રજા આપવામાં ન આવે અને આવી પ્રવૃત્તિઓ અટકાવવા માટે આવશ્યક એવાં કાનૂની કે વહીવટી પગલાં લેવામાં આવે.'
આ પ્રસ્તાવ ઘણી રીતે ધ્યાન ખેંચે તે છે. આ પ્રસ્તાવમાં રહેલા ભાવના વિચારીશું તે આપણે અત્યારે કેટલા દૂર ગયા છીએ અને પરિસ્થિતિ કેવી પલટાઈ છે તેનું ભાન થશે. - (૧) પ્રસ્તાવ માત્ર કેમવાદ( communalism)ને ઉલ્લેખ કરે છે. અત્યારે આપણે ચાર-પાંચ બળોને ઉલ્લેખ કરવો પડે છે : ભાષાવાદ (linguism), a face (casteism ), zid 24901 422191€ (regionalism), ધર્મવાદ (religion) વગેરે. આ ઉપરથી આપણને સમજાશે કે સ્વતંત્રતા મળ્યા પછી એક્તાવિરોધી કેવાં નવાં બળે ઊભાં થયાં છે.
(૨) આ પ્રસ્તાવમાં કોમી સંસ્થાઓને રાજકીય પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેતાં અટકાવવી એવો નિર્ણય છે. પણ એવી સંસ્થાઓની પ્રામાણિકપણે જરૂરી એવી ધાર્મિક, સાંસ્કૃતિક, સામાજિક અને શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓને કઈ વિરોધ નથી, એટલું જ નહિ પણ તેને જરૂરી માની છે. હવે બધી કમી સંસ્થાઓ જેમાં ધાર્મિક સંસ્થાઓને પણ સમાવેશ થાય છે – ની બધી પ્રવૃત્તિઓ પ્રત્યે અણગમો, સૂગ અને તિરસ્કાર દર્શાવાય છે અને બધી કમી સંસ્થાઓના અસ્તિત્વ ઉપર પ્રતિબંધ મૂકવાની વાત થાય છે. જે કોમી સંસ્થા કઈ રાજકીય પ્રવૃત્તિમાં ભાગ લેતી ન હોય અને માત્ર પોતાની કોમની જરૂરિયાત પૂરતી સાંસ્કૃતિક, ધાર્મિક, શૈક્ષણિક અને સામાજિક પ્રવૃત્તિ જ કરતી હોય એવી સંસ્થાઓ પણ અનિષ્ટ છે અને તેમાં ભાગ લેવાવાળા અથવા કામ કરવાવાળા રાષ્ટ્રીય દષ્ટિવાળા નથી પણ કોમી માનસ ધરાવે છે એમ માનવામાં આવે છે અથવા એવો પ્રચાર થાય છે.
