________________
પ્રસ્તાવના
ઉપર્યુક્ત વ્યાખ્યા દીપિકા' તરીકે ઓળખાય છે. આ વ્યાખ્યા તેમજ વિવરણ સહિત મૂળ કૃતિ દે. લા. જૈ. પુ. સંસ્થા તરફથી ઈ. સ. ૧૯૧૧માં પ્રસિદ્ધ થઈ છે. આ આવૃત્તિના અંતમાં મૂળ કૃતિ ષોડશક છપાયેલી છે.
યશોભદ્રના વિવરણ અને યોગદીપિકાને આધારે જાયેલ ટિપણુ સહિત ષોડશક ભદેવજી કેસરીમલજી જૈન શ્વેતાંબર સંસ્થા (રતલામ) તરફથી વિ. સં. ૧૯૯રમાં છપાયેલ છે. આના સંપાદક મહાશય પ્રસ્તુત વ્યાખ્યાતા છે. એમણે પ્રત્યેક ડિશકના વિષે વિષે પત્ર ૩૪માં ઉલ્લેખ કર્યો છે.
જૈન ગ્રન્થ પ્રકાશક સભા તરફથી ઈ. સ. ૧૯૩૯માં “શ્રીહરિભદ્રસૂરિગ્રન્થસંગ્રહ”ના નામથી જે અગિયાર ગ્રન્થ પ્રસિદ્ધ થયા છે તેમને ત્રીજો ગ્રન્થ તે ષોડશક છે.
*. કે. સંસ્થા તરફથી જે શિક યશોભદ્રસુરિકૃત વ્યાખ્યા વગેરેથી યુક્ત છપાયું છે તેને ઉપક્રમ આગામે દ્ધારકે સંસ્કૃતમાં લખ્યો છે. એમાં એમણે એવું અનુમાન કર્યું છે કે આ પિડશક કે વૈયાજ્ય કરનાર અને આગમરૂપ સાગરની અવગાહના કરવામાં અશકત વ્યક્તિના બેધને માટે અને આત્માના અનુસ્મરણાર્થે સાધુના યથાર્થ ઈતિવતને લક્ષીને રચાયું હોવું જોઈએ. એથી તે હરિભદ્રસૂરિએ ધર્મપરીક્ષક જીવલક્ષણનું પ્રારંભમાં નિરૂપણ કરી સિદ્ધિની પ્રાપ્તિનું અંતમાં વર્ણન કર્યું. આમ એમણે પ્રારંભમાં દર્શાવવા લાયક પરિણામવાદને અંતે કહ્યો. આ ગ્રંથમાં સંવાદ' શૈલીને જ આશ્રય લેવાય છે.
૧. આ આવૃત્તિમાં જોડશકને વિષયાનુકમ સંસ્કૃતમાં અપાયો છે.
૨. હરિભદ્રસૂરિએ સેળમાં પડશકના અંતમાં કહ્યું છે કે ભાવવિરહરૂપ સિદ્ધિના ફળને આપવાવાળા આ ભાવો મન્દ મતિના હિતને માટે અને આમને અનુસ્મરમાટે પ્રવચનમાંથી ઉદ્ધત કરાયા છે.