Sambodhi 1984 Vol 13 and 14

Author(s): Dalsukh Malvania, Ramesh S Betai, Yajneshwar S Shastri
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 269

ડ. નારાયણ કંસારા
२७. समयते च कालवाचिन देवावं, कालेभ्यो भवति, मासो देवता, संवत्सरो देवः । इति ।
---मी. शा. भा. १०, ४. २३ २४. देवतायाश्च यज्ञमाधनभायो न रूपेण भवति । केन तर्हि ? संबन्धिना शब्देन । यथा.
अवहस्ताभ्यामुपकरोति, एवं देयता शब्देनोप करोति ।... शब्द एवं हविषा संबध्यते । तत्संबन्धादर्थोऽपि देवता भनियति । यस्य हि शब्दो हविषा तादन संबध्यते, सा देवता ।... इह तु शब्द एव का संगवति । तस्मान्नार्थप्रत्यायनार्थः शब्द इति ।
-मी. शा. भा. १०. ४. ३२ २५. अतो यस्तस्य वाचकः शब्दस्ततोऽपूर्व प्रतीयत इति ।... न तु कश्चिन्छब्दः साक्षादपूर्वस्य वाचकोऽस्ति ।
-मी. शा. भा. २. १. १ २६. यस्य च शब्दस्याथेन फले माध्यले, तेनापूर्व कृत्वा नान्यथेति ततोऽपूर्व गम्यते ।
-मी. शा. भा. २.१.१ २७. प्रति शब्दम्पूर्वभेद इति ।
----मी. शा. भा. २. १. १ २८. चोदनेत्यपूर्व अमः । अपूर्व पुनरस्ति यत आरम्भः शिष्यते स्वर्गकामो यजेतेति । इतरथा हि विधानमनर्थकं स्यात् ।
-मी. शा. भा. २. १. ६-७ २४ यद्विषयं ज्ञानं, तेनैव संप्रयोगे इन्द्रियाणां पुरुषस्य बुद्धिजन्म सत् प्रत्यक्षम् ।
-मी. शा. भा. १.१. ५ मी. शा. भा. १. १. ५ ३१. मी. शा. भा. १. १. १४ ३२. मी. शा. भा. १. १. १६ 33. मी. शा. भा १. १. २० ३४. वृत्तिकारग्रन्थ, पृ. ४५ ३५. औरपत्तिकस्तु शब्दस्यार्थेन सम्बन्धः.........।
--जै. मी. सू. १. १. ५ १. औत्पत्तिक इति नित्यं प्रमः । उत्पत्तिहि भावे उच्यते लक्षणया। अवियुक्तः शब्दार्थयोविः सम्बन्धः, नोत्पन्नयोः पश्चात सम्बन्धः ।
-मी. शा. भा. १. १. ५ 3७ अवियुक्तः शब्दार्थयोर्भावः सम्बन्धः ।
-~-मी. शा. भा. १. १. ५ ३८. अपौरुषेयः शब्दस्यार्थेन सम्बन्धः । अपौरुषेयत्वात् सम्बन्धस्य सिद्धमिति । ... पुरुषस्य
सम्बन्धुरभावात् । ...तस्मात् कारणादवगच्छामो न कृत्वा संबन्धं व्यवहारार्थ केनचिन्द्र वेदाः प्रणीता इति ।
-मी. शा. भा. १. १. ५. 6. यच्छब्दे विज्ञातेsों विज्ञायते । .....मी. शा. भा. १. १. ५ ४०. अतो नास्ति संबन्धस्य कर्ता ।
--मी. शा. भा. १. १. ५