Punarvatar

Author(s): Sushil
Publisher: Jain Karyalay

Page 63

: ૫૮ :
ભરત ચકવતી
પિતા થાય? નિરાધારના પણ એ આધારસ્તંભ છે. યુદ્ધમાં એમને આનંદ છે અથવા તો સામ્રાજ્યનો વિસ્તાર એ જ એમનું જીવન ધ્યેય છે એમ જે કઈ કહે તે હું એને પ્રતિકાર કરવા તૈયાર છું. જેટલો વૈરાગ્ય રંગ આપણું મહારાજાના હદયમાં છે તેટલો દુનિયાના બીજા કઈ મહારાજામાં નહિ મળે. પણ આજે તે એમને માથે ચક્રવર્તીની બધી જવાબદારીઓ આવી પડી છે, મેં કહ્યું તેમ વિધિને જ એ સંકેત છે. મહારાજાની ઇચ્છાઅનિચ્છા, મહારાજાના વૈરાગ્ય કે બંધુ પ્રેમ એ બધું એ સંકેતમાં સમાઈ જાય છે.'
સંસારના પ્રથમ ચક્રવર્તીની ભૂલાઈ ગએલી જવાબદારીનું ભરત મહારાજાને ફરી ભાન થયું. સુષેણ માત્ર યુદ્ધવિશારદ નહોત રાજનીતિને જ્ઞાતા હતા. એ જાણતો હતો કે મહારાજાના દિલની સાચી ખટક કથાં છે. ભ્રાતૃપ્રેમના પડદા પાછળ ભરત મહારાજાની પિતાની કેટલીક નબળાઇઓ છુપાઈને બેઠી હતી. સુષેણે પ્રકારમંતર, મહારથી શ્રીકૃષ્ણ મહાભારતમાં જે ભાગ ભજવ્યો હતો તે જ ભાગ ભજવવો શરૂ કર્યો.
સુષેણુની યુક્તિ ફળીભૂત થઈ. બાહુબલીની સાથે યુદ્ધમાં ઉતરવાને તે દિવસે નિર્ણય કરવામાં આવ્યો.
પૃથ્વીએ કદી નહીં જોયેલું, ઇતિહાસ કદી નહીં નેધેલું, એવું આ બે સમર્થ ભાઈઓ વચ્ચે યુદ્ધ થયું. બાર બાર વરસ લગી એ યુદ્ધ ચાલ્યું. લાખો યોદ્ધાઓ એ યુદ્ધના દાવાનલમાં હેમાઈ ગયા.
મૃત સૈનિકોના ઢગ નીહાળી બંને ભાઈઓના અંતરમાં સહજ સ્કરણા જાગીઃ “એક રાજા કે મહારાજાની મહત્વાકાંક્ષા અર્થે આટઆટલાં માનવીના બલિદાન દેવાં એ ખરેખર અનુચિત છે.” આખરે ભરત બાહુબલીએ જાતે યુદ્ધમાં ઉતરી પિતાના ભાગ્યને પોતે જ ફડ કરી નાખવાને નિરધાર કર્યો. - એ સમે પાંચ પ્રકારનાં યુદ્ધ પ્રચલિત હતાં. દ્રષ્ટિયુદ્ધ, વાયુદ્ધ,