________________
૧૨૦:
રાજર્ષિ પ્રસન્નચત્ર ધર્મધ્યાન કરવું હોય તે પાછલી અવસ્થામાં કયાં નથી થતું? બાળકને ઉમરલાયક તે થવા દે હતો. આટલી ઉતાવળ કરી ન હેત તે ન ચાલત? થાનાવસ્થામાં ઊભેલા રાજર્ષિના કાનમાં એ શબ્દો પ્રવેશ્યા અને રાજર્ષિના અંતરમાં એક ભયંકર યુદ્ધનાં વાદળ ઉભરાય. રાજર્ષિના અતીવ સુકુમાર હદય ઉપર એ શબ્દો ધગધગતા લોહની જેમ ચંપાયા.
શુકલધ્યાનના માર્ગ ઉપરથી રાજર્ષિ નીચે ગબડી પડ્યા. એમની સામે જ જાણે કે પાડોશી રાજાઓ, અસહાય બાળરાજાના દુર્બળ હાથમાંથી પિતનપુરનું રાજ્ય ઝુંટવી લેતા હોય એમ લાગ્યું. જીવન જેણે યુદ્ધના વિચારોમાં જ ગાળ્યું છે તે આ દશ્ય જોઈ કયાં સુધી શાંત રહી શકે ? બાહ્ય દષ્ટિએ તે તેઓ કાઉસગ્ન ધ્યાનમાં હતા, પણ અંતરમાં, અદશ્યપણે એમણે દુશ્મન રાજાઓ સામે યુદ્ધ આર ભી દીધું.
“તપવન જેવી મહારાજની નિર્મલ મને ભૂમિ જોતજોતામાં સંહારની લીલાભૂમિ જેવી બની ગઈ. હજારો સ્ત્રીઓ, બાળકે અને અકાળે મૃત્યુને ભેટતા પુરુષોની ચીચીયારીથી આખુંયે આકાશ છવાઈ ગયું. મહારાજા રૌદ્ર સ્વરૂપ ધરી એ સંહારલીલા ભજવી રહ્યા. પિતે સંસારત્યાગી છે, ધ્યાનાવસ્થામાં છે એ બધું ભૂલી ગયા.
“એક પછી એક દુશ્મનનો વધ કરતા એ પ્રસન્નચંદ્ર મહારાજ, શ્રેણિકરાજ ? તમે જ કહે કે એ સમયે કાળધર્મ પામે તે કઈ અતિએ જાય ? એમના આર્ત-રૌદ્ર ભાવ પહેલેથી માંડી સાતમી નરકે લઈ જાય એ વિષે કંઈ આશ્ચર્ય લાગે છે ? મનથી જ કર્મ બંધાય છે એ સિદ્ધાંત પ્રમાણે, ધ્યાની રાજર્ષિ એમની ભાવનાને અનુસરી નરકગતિએ જાય એમાં કર્મશાસન સંબંધી અરાજકતા કે સ્વચ્છંદતા કયાં છે ?”
હા, પણ એ સંહારલીલામાંથી રાજર્ષિ શી રીતે પાછા વળ્યા ? એ કેવળજ્ઞાનના અધિકારી કઈ રીતે બન્યા ?' નવા પ્રકાશનું પાન કરતા હોય તેમ શ્રેણિક મહારાજ બોલ્યા.
