________________
મગધરાજની મુક્તિ
: ૧૫૩: માં મસ્તક નમાવતા અને એમની પાસેથી જ સાચું માર્ગદર્શન મેળવતા.
સૂર્યમિત્રને થયું: “આ તપસ્વી પધાર્યા છે એમને જ જઈને વીટીની વાત પૂછું ?”
વળી વિચાર થયોઃ “આવી નમાલી વાતમાં શું જવું? પૂછવું પણ શું? અને એવા સંસારત્યાગી તરફથી એનો યથાર્થ ઉત્તર પણ શું મળે?”
ભલે હસી કાઢે અથવા ઉડાવી દે: પણ એ શ્રમણને વિનયપૂર્વક પૂછવું તે ખરૂં જ એવો સૂર્યમિત્રે નિરધાર કર્યો. સાચે જવાબ નહિ આપી શકે તો મૌન રહેશે અથવા બીજે ઉપદેશ આપશે એવી કલ્પના પણ પિતે કરી રાખી. • ડી વારે એને પોતાને મોભે યાદ આવ્યાઃ “હું કોણ? મહારાજાની સંગાથે શેભનારે હું, એક ભિક્ષુ પાસે જઉં ? શ્રમણે શું અમ-બ્રાહ્મણે કરતાં વિદ્યા-કળા-જ્ઞાનમાં ચઢી આતા હેય છે ? હાથે કરીને હું બ્રાહ્મણને માઠું લગાડું ?” | શ્રમણો અને બ્રાહણેની શક્તિની તુલના કરવા જતાં ફરી પાછું વીંટીનું સ્મરણ થયું ! ટ્વિટી એ અત્યારે માત્ર નજીવી કે નમાલી વસ્તુ નહેાતી-જીવનમૃત્યુના પ્રશ્ન સાથે એ ગુમાવેલી વીંટી સંકળાયેલી હતી-મહારાજાને કેપ જે વરસી પડે તે કુળનું સત્યાનાશ નીકળી જાય !
ગમે તેમ, પણ શ્રમણ પાસે જવું તે ખરૂં જ ! બહુ લેકે ન ભાળે એવી રીતે આછા અંધારામાં–સમી સાંઝે જવું એ સૂર્ય. મિત્રે નિશ્ચય કરી વાળ્ય.
(૨)
સુર્યમિત્રના પગ પાછા પડે છે, પણ સ્વાર્થ ધકેલે છે. તપસ્વી શ્રમણને દૂરથી જેવા છતાં પાસે જવું કે નહિ અને ગયા પછી પણ પ્રશ્ન પૂછતાં પહેલાં કેવી રીતે ભૂમિકા બાંધવી તેની ગડમથલ મનમાં