________________
૩૧૨૮:
સી મૂર્તિ સનમાર
અને ઉપાદાનાથી એના દેહ ઘડાયા છે. તેમ એના એક એક લોહીના બિંદુમાં વિકૃતિની પાર વગરની સામગ્રી ભરી છે અને તે એક દિવસે આ કહેવાતી સૌદય પ્રતિમાને પણ પગથી ઠાકરે ચડતા પત્થર જેવી બનાવી મૂકવાની એ વાત પેલા દેવે સનત્કુમારને સમજાવી.
નિશ્ચિતપણે ફૂલની શય્યામાં પડેલે માનવ જેમ પેાતાની --પથારીમાં સળવળતા સાપને જોઇને ઉદ્દેિશ અને તેમ સનકુમાર પોતે જેને માટે આટલુ અભિમાન ધરાવે છે તે દેહની આવી અવશ્યભાવી દુર્દશા કલ્પી મેચેન બન્યા. વિકૃતિ માત્રથી અજાણ્યા એવા ચક્રવર્તીએ વિકારના પડછંદા દૂર દૂરથી આવતા સાંભળ્યા.
વિકાર અને મૃત્યુની એક સામાન્ય વાતે સનત્કુમારના વિલાસના બધા રસ ઝૂંટવી લીધા. એક દિવસે આ યૌવન વિદાય લેશે, આરેાગ્ય ક્ષીણ થતાં જ વિવિધ દુઃખ-દર્દીની સેના ચડી આવશે, સૌના અણુ અણુ ગંધા! ઊઠશે અને ખીજા હજારા– લાખે। માનવીની જેમ પાતે પણ દુશાગ્રસ્ત બનશે એ વિચારે એમના હૃદયમાં વિરાગનાં ખીજ વાવ્યાં.
પછી તે, સર્પ જેમ કાંચળીના ત્યાગ કરે તેમ સનત્કુમારે રાજ્યલક્ષ્મીના ત્યાગ કર્યાં. છ-છ મહિના સુધી એમની રાણી–સુનંદા અને રાજ્યના અધિકારીએ એમની પાછળ સમજાવવા સારુ કર્યો પણ સનત્કુમારે તજેલી રાજલક્ષ્મી સામે પાછું વાળીને પણ નજોયુ. સૌ આપ્તજન નિરાશ બનીને પાછા વળ્યા.
સૌ મૂર્ત્તિ સનત્કુમારે ઉગ્ર દેહદમન આયુ. ઉપરાઉપરી ઉપવાસ અને આયંબિલના તપે સુંદર શરીરને શુષ્ક તથા જીણું બનાવી મૂકયું. સુવાળી સુખશય્યામાં ઉછરેલા દેહ ભયંકર રામને આધીન અન્ય..
સનત્કૃમારને દેહ તેમજ ટ્રેડના રાગની કઈ જ પડી ન હતી. એમનુ લક્ષ હવે દેહરાગ તરફ નહીં, ક રાગ તરફ વળ્યુ હતુ.. પૂકની જે સેના આત્માને જન્મ-જરા-મૃત્યુના પ્રવાહમાં પુનઃ
