________________
६३२
पुद्गल-कोश कइ णं भंते ! संठाणा पण्णत्ता ? गोयमा! पंच संठाणा पण्णत्ता, तंजहा-परिमंडले जाव आयते ।
-भग० श २५ । उ ३ । सू ३७
(पुद्गल ) संस्थान के पांच प्रकार है-यथा-परिमंडल वृत्त, व्यस्र, चतुरस्र और आयत ।
संस्थान
कइ णं भंते ! संठाणा पन्नत्ता। गोयमा ! पंच संठाणा पन्नत्ता, तंजहा-परिमंडले, वट्ट, तंसे, चउरसे, आयए य।।
- पण्ण० प १० । सू ३६६ संस्थान के पांच प्रकार है, यथा-(१) परिमंडल, (२) वृत्त, (३) व्यस्र, (४) चतुरस्र और (५) आयत । संस्थान की संख्या
परिमंडला णं भंते ! संठाणा कि संखेज्जा? असंखेज्जा ? अणता? गोयमा ! णो संखेज्जा, णो असंखेज्जा, अणंता ?
वट्टा णं भंते ! संठाणा कि सखेज्जा ? एवं चेव, एवं जाव आयता।
-भग० श २५ । उ ३ । सू ६, ७
परिमंडल संस्थान संख्यात नहीं है, असंख्यात नहीं है, अनंत है। इसी प्रकार वृत्त यावत् आयत संस्थान-संख्यात नहीं है, असंख्यात नहीं है, अनंत है।
द्रव्यतः संख्या
परिमंडला णं भंते ! संठाणा कि संखेज्जा, असंखेज्जा, अणंता? गोयमा ! नो संखेज्जा, नो असंखेज्जा, अणंता। एवं जाव आयया।
-पण्ण० प १० । सू ३६७
परिमंडल संस्थान संख्यात नहीं है, असंख्यात नहीं है परन्तु अनंत हैं। इसी प्रकार वृत्त आदि सभी संस्थान के विषय में जानना चाहिए।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org