________________
અર્થ-પૂલાક શબ્દવડે અસાર ધાન્ય પૂળ વિગેરે કહેવાય
છે. તેથી તે અસાર ધાન્ય સરખું જે ચારિત્ર તે પુલાક ચારિત્ર, અને તે લબ્ધિ અને પ્રતિસેવનાવડે કરીને
બે પ્રકારે છે. વિશેપાર્થ–પુલાક શબ્દનો અર્થ અસારધાન્ય પળો વગેરે
કહેવાય છે. જેમ અસાર ધાન્યમાં નહિ જેવું સત્ત્વ હોય તેમ જે ચારિત્રીનું ચારિત્ર દેશે કરી મલિન હેય તે પુલાક કહેવાય છે. તેમજ જે પ્રાણુની વિશુદ્ધ અધ્યવસાય પરિણતિ અને અશુભ અધ્યવસાય પરિણતિ કોઈને કઈ આલંબન કે સંસર્ગ દ્વારા થઈ હોય પરંતુ રીતસર જ્ઞાનદર્શનચારિત્રના પરિણામ પુર્વક ન હોય તે તે ચિરસ્થાયી બની શકતી નથી. તેવી જ રીતે નિર્ઝન્ય બાહ્ય અને આભ્યન્તર ગ્રન્થને છોડવા માટે તૈયાર થયેલ હોવા છતાં જ્ઞાનદર્શન અને ચારિત્રના પરિણામમાં મંદ ઉત્સાહવાળે થવાથી ચમત્કારિક વસ્તુઓ પ્રત્યે આકર્ષાઈ અપુર્વલબ્ધિવિગેરે ધર્મોન્નતિ સાથે લેકમાં બહુમાન વધારવા જતાં પિતાના ચારિત્રને મલીન કરી નિ:સાર બનાવે છે ને તેજ આ પુલાકચારિત્ર છે. છતાં એટલું ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે આ ચારિત્રી પોતાનું ચારિત્ર મલિન કરે છતાં તે સંન્નતિ અને ધર્મપ્રભાવના માટે હંમેશાં ઉદ્યત હેાય છે. આ પુલાક ચારિત્રના લબ્ધિપુલાક અને પ્રતિસેવનાપુલાક એ રીતે બે ભેદ છે.