________________
૧૫ સંનિકર્ષદ્વાર સંનિકર્ષ–સંનિકર્ષ એટલે પરસ્પર સંયોગ. પરસ્પરના
ચરિત્રપની વિશુદ્ધિનું સમ હીન કે અધિકપણને વિચાર કરવો તેને સંનિકર્ષ કહે છે. આ સંનિકર્ષના સ્વસ્થાનસંનિકર્ષ અને પરસ્થાન સંનિકર્ષ એ રીતે બે પ્રકારે છે.
સ્વજાતિની સાથે સ્વજાતિના પર્યાનું હીનાયિકપણુ વિચારવામાં આવે તેને સ્વસ્થાનસંનિકર્ષ કહે છે, અને ભિન્ન જાતિની સાથે ભિન્ન જાતિના પર્યાયાનું હિનાધિકપણું વિચારવામાં આવે તેને પરસ્થાનસંનિકર્ષ કહે છે. જેમકે પુલાકનું પુલાકના પર્યાયે સાથે હિનાધિકપણું વિચારવું તે સ્વસ્થાન અને ગુલાકનું કષાયકુશીલાદિકની સાથે હીનાધિકપણું વિચારવું તે પરસ્થાન.
હવે પચે નિર્ગમાં સનિકઈ કઈ રીતે ઘટે છે તે દેખાડે છે. सट्ठाण सन्निगासे पुलाओ पुलयस्स पज्जवेहिं समो हीणाहिओ छट्ठाणा, परढाणकसाइणो एवं ॥६२॥
સંસ્કૃત અનુવાદ स्वस्थानसन्निकर्षे पुलाकः पुलाकस्य पर्यवैः समः हीनाधिकः । षट्स्थानः परस्थानकषायिणः एवं ॥ ६२॥ અર્થ-સ્વસ્થાન સંનિકર્ષ–યુલાકને પુલાકના પર્યાયે સાથે