________________
૧૧૩ : કુશીલ આ ચારે નિર્ગથ વદ્ધમાન પરિણમી હોય હીયમાન પરિણામી હોય અને અવસ્થિતપરિણામી હોય. નિન્ય અને સ્નાતક હીયમાનપરિણામે ન હોય. પરંતુ વાદ્ધમાનપરિણામે અથવા અવસ્થિત પરિણામે હેય. કારણકે પ્રથમના ચાર ચારિત્રો તે તે ચારિત્રને યોગ્ય અધ્યવસાયમાં ઘટતા પરિણામે પણ હાય વધતા પરિણામે પણ હોય અને તેના તે પરિણામમાં પણ હોય છે. કેમકે તે નિર્ચ પ્રમત અપ્રમત્તાદિકમાં પણ લાભી શકે છે. અને તે પ્રમત્ત અપ્રમત્તમાં ઘણી વાર પરાવર્તન થઈ શકે છે. નિર્ગસ્થને હીમાન પરિણામ તેટલા માટે ન હોઈ શકે કે નિગ્રંથ ને જ્યારે હીનપરિણામ થાય છે ત્યારે તે અવશ્યમેવ શ્રેણીથી પડે છે. અને જ્યારે તે શ્રેણીથી પડે ત્યારે
તે કષાયકુશીલ બને છે તેથી નિગ્રંથપણામાં હીયમાન - પરિણામ નથી. અને સ્નાતકને હાનિનો અભાવ હોવાથી
હાયમાન પરિણામ ન હોય.
હવે ચાર નિગ્રંથમાં અવસ્થિતાદિ પરિણમના કાળનું નિરૂપણું– समयावट्ठियभावो जहन्न इयरो उ सत्तसमयाओ समयंतमुहुत्ताई सेसाओआइमचउण्हं ॥७२॥
સંસ્કૃત અનુવાદ, समयावस्थितभावो जघन्यः इतरस्तु सप्तसमयान्
समयान्तर्मुहूर्तानि शेषौ आदिमचतुर्णाम् ॥ ७२ ॥ અર્થ–પ્રથમના ચારને જઘન્યથી એક સમયને અવસ્થિત
