________________
અર્થ–જે જ્ઞાનાદિવડે ઉપજીવિકા કરે તે જ્ઞાનકુશીલ. હવે
આ તપસ્વી છે એવી પ્રશંસા સાંભળી સંતોષ પામે
તે યથાસુલ્મકુશીલ જાણ. વીશેષાર્થ-કુશીલ નિર્ચન્દના બે ભેદો છે. તેમાં જે
પ્રથમ પ્રતિસેવન કુશીલ છે તેના પાંચ ભેદ છે,
તે આ પ્રમાણે. જ્ઞાનપ્રતિસેવના કુશીલ-જે જ્ઞાન ઈષ્ટની પ્રવૃત્તિ અને
અનિષ્ટ નિવૃતિના ફળવાળું છે, તે જ્ઞાનને ઉપદેશ
વસ્ત્રાદિક લાભને અર્થે કરે તે જ્ઞાનપ્રતિસેવન કુંશીલ છે. દર્શન પ્રતિસેવના કુશીલ–જે દર્શન શિવતરૂના બીજ
ભૂત છે. તે દર્શનને વસ્ત્રાદિકની પ્રાપ્તિ અર્થે ઉપયોગ
કરે તે દર્શનપ્રતિસેવનાકુશીલ છે. ચારિત્ર પ્રતિસેવના કુશીલ-શુદ્ધ ક્રિયાકાંડ અને દૈનિક
અનુષ્ઠાને જે કર્મનિર્જરા અર્થે છે તેને વસ્ત્રાદિકની પ્રાપ્તિ અર્થે ઉપગ કરી ચરિત્ર વિરાધે તે ચારિત્ર
પ્રતિસેવના કુશીલ છે. તપ પ્રતિસેવના કુશીલ-પ્રાપ્ય વસ્તુને પણ જલદી
પ્રાપ્ત કરાવનાર, દેવેને પણ કંપિત કરનાર અને કઠિન કર્મોને પણ શથિલ કરનાર એવા તપ દ્વારા વસાદિકને
મેળવવા ઉપયોગ કરે તે તપ પ્રતિસેવના કુશીલ છે. યથાસૂક્ષ્મ પ્રતિસેવના કુશીલ- અ આ મહા તપ