________________
દેહ બકુશનું સ્વરૂપ – देहबउसो अकज्जे, करचरणनहाइयं विभूसेइ दुविहो वि इमो इड्डिं, इच्छइ परिवारपभिईयां१६॥
સંસ્કૃત અનુવાદ, देहब शः अकार्ये, करचरणनखादिकं विभूषयति द्विविधोऽप्ययं ऋद्धिं, इच्छति परिवारप्रभृतिकं ॥१६॥ અર્થદેહબકુશ નિગ્રંથ કાર્યવિના પણ હાથ, પગ, નખ
વિગેરેને શણગારે. આ રીતે બન્ને પ્રકારના બકુશ ' કહ્યા. અને તે પરિવાર વિગેરે ઋદ્ધિને ઈચ્છે છે. વિશેષાર્થ–ઉપકરણબકુશનું સ્વરૂપ કહ્યા બાદ હવે દેહબકુશનું
સ્વરૂપ કહે છે. જે ચારિત્રી પિતાના શરીરના નિમિત્તદ્વારા ચારિત્રને મલિન કરે તે ચારિત્રી દેહબકુશ કહેવાય છે.
વડીનીતિ આદિ અશુચિના પ્રસંગે તે દરેક મુનિ હાથ પગ ધુએ તે બરાબર છે. પરંતુ તેવા પ્રસંગવિના પણ હાથ પગ નખ વિગેરે અવયવને ધુવે રંગે શણગારે તે શરીર બકુશ છે.
મળમૂત્રાદિથી ભરેલે આ દેહ અંતે જરૂર નાશ પામનાર છે. ને આ શરીરની સ્થિતિને પણ ચક્કસ ભરૂસે નથી. કારણકે બાલ્યાવસ્થા યુવાવસ્થા ને વૃદ્ધાવસ્થા તે દરેકમાં હમેશાં પ્રાણીને મરણનો ભય નિરંતર હોય છે. આ શરીરને ગમે તેવા સુંદર રાકેથી પિષીએ, ગમે તેવા સુગંધી દ્રવ્યોથી
