________________
આકાંક્ષા-પરદશનીની કઈક આકર્ષે તેવી વસ્તુ દેખી તેની
પ્રત્યે ઈચ્છા થાય તે આકાંક્ષા, તેના પણ દેશઆકાંક્ષા અને સર્વઆકાંક્ષા એ બે ભેદ છે. કોઈ એકાદ દર્શન સંબંધી કેઈએક વસ્તુ દેખી સહેજ આકાંક્ષા થાય તે દેશઆકાંક્ષા, પણ સર્વ પાંખડીધર્મોમાં આકાંક્ષા તે સર્વઆકાંક્ષા. જેમકે બૌદ્ધધર્મ સારે છે કારણકે તેમાં કષ્ટ કરવાનું કહ્યું નથી આ દેશઆકાંક્ષા જાણવી. અન્ય ધર્મોમાં “વિષયસુખ ભેગવનાર પરભવમાં પણ સુખ ભોગવે છે માટે એ ધર્મો પણ કેવા સારા છે.” આ સર્વઆકાંક્ષા. આમાં પુલાકને દેશઆકાંક્ષા હેજ થાય પણ સર્વ આકાંક્ષા
તે તેને નજ હેય. વિચિકિત્સા-કરેલી કિયા પ્રત્યે દેશથી અને સર્વથી સંદેહ
રાખવો તેથી તે બન્ને પ્રકારની વિચિકત્સા દૂષણરૂપે
સમ્યકત્વમાં છે. મિથ્યાત્વીની પ્રશંસા-અતીત અનાગત અને ભાવિ
અન્યલિંગીઓની પ્રશંસા કરવી તે પ્રશંસાદેષ તેના પણ દેશ અને સર્વથકી એ રીતે બે ભેદ છે. તેમાં સર્વ દર્શનેને સત્યમાની તે સર્વની પ્રશંસા કરવી તે સર્વ પ્રશંસા. અને કેઈ એકાદ દર્શનમાંથી કોઈ એકાદ વચન સારું દેખી સહેજ પ્રશંસા કરે તે દેશપ્રશંસા.
પુલાકને દેશપ્રશંસા હેય સર્વપ્રશંસા જ હોય. મિથ્યાષ્ટિને પરિચય મિથ્યાત્વની સાથે વાતચિત,
પરિચય વિગેરે કરવાથી મંદવૃદ્ધિ બીજા જીવને અનર્થ થવા સંભવ છે.
