________________
૩૦
અ=િદુશ્મન, શત્રુ, વ્હાòનિ=કાગડાને શત્રુ, વડ. નજી=નેત્ર. હારિચક્ષુઃ-ઘુવડનું નેત્ર. વ=જેમ.
વા=અથવા.
ટ્વિ=નિશ્ચયવાચક અવ્યય.
ચિત્ર ( ચિત્ર )=આશ્ચર્યજનક.
વીરભક્તામર
શ્લોકાર્થ
જિન દર્શનથી મિથ્યાત્વના નાશ—
‘ હૈ જિનેશ્વર ! અહે। ! અત્યન્ત પ્રચાર છે જેને એવું મિથ્યાત્વીનું દર્શન અજ્ઞાનને વિષે અતિશય પ્રકટ થાય છે, પરંતુ તારા દર્શનને વિષે તેમ થતું નથી ( એ આશ્ચર્ય છે ). અથવા ખરેખર એમાં કંઇ આશ્ચર્ય નથી, કેમકે ( એ સ્વાભાવિક છે કે ) ધુવડ (પક્ષી)ની આંખ દિવસના ( ધાળા અને ) પીળા એવા ખાખરાના પાંદડા જેવી ( અર્થાત્ નિસ્તેજ ) થાય છે, ( જ્યારે રાતે અંધારામાં તે તે લીલા લહેર ઉડાવે છે ). ''—૧૩
સ્પષ્ટીકરણ
અત્ર=અહીં.
ચલૢ જે માટે, વાસરે ( મૂ॰ વાસર )=દિવસે. મતિ ( ધા॰ મૂ॰ )=થાય છે. પાડુ=પીળા.
પહારા=ખાખરાનું પાંદડુ.... ૫=સમાન, તુલ્ક. પાડુંપહારાપં=પીળા ખાખરાના પાંદડા સમાન.
શ્લોકનું તાત્પર્ય—
આ ક્લાકનું તાત્પર્ય એ છે કે જેમ અંધારામાંજ ખધી · પેાલ' ચાલે અને અજવાળામાં તા તે ઉધાડીજ પડી જાય, તેમ મિથ્યાત્વીઓનું શાસન અજ્ઞાનરૂપી અંધકારમાં અથડાતા જનાનેજ રૂચિકર થઇ શકે અને તેનું જોર પણ ત્યાંજ ચાલે, પરંતુ વિવેક–નેત્રવાળા પાસે તે તેની કીંમત તરતજ અંકાઇ જાય.
Jain Education International
વિશેષમાં સત્ય માર્ગે ચાલનારા જનાની સંખ્યા પણ ઉન્માર્ગે જનારા કરતાં ઓછી હાય, તે તે ખનવા જોગ છે. આ વાત તેા મહાવીર સ્વામીના અને ગેાશાળાના શ્રાવકાની સંખ્યા ઉપરથી પણ જોઇ શકાય છે, કેમકે જ્યારે મહાવીર સ્વામીના ૧પ૯૦૦૦૦ શ્રાવક (અને તેથી ખમણી શ્રાવિકાઓ ભક્ત હતા), ત્યારે ગેાશાળાના ૧૧૦૦૦૦૦ ( ! ) શ્રાવકા ભક્ત હતા. આ ઉપરથી ‘ સુપ્રચાર ’ એવું જે વિરોષણ મિથ્યાત્વીઓના મતને લાગૂ પાડ્યું છે, તે વાસ્તવિક છે, એમ જોઇ શકાય છે.
શ્લાકની વિચિત્રતા—
[ શ્રીધર્મવર્ષનત
આ શ્લોકમાં અઠ્ઠો, ન, તુ, ચ, વા, દિ, અત્ર અને હૂઁ એમ અવ્યયેાનું વહાણ ફાટયું છે અને તેમ છતાં પાદપૂર્તિમાટે એક પણ અવ્યયને ઉપયાગ કર્યાં નથી એ આશ્ચર્ય છે.
*
*
For Private & Personal Use Only
*
www.jainelibrary.org