________________
સંસ્થાન-૬, વણદિ-૪, વિહાયોગતિ-૨ અને આનુપૂર્વ-૪.
પ્રત્યેક-૮ : પરાઘાત, ઉચ્છવાસ, અનુરૂલઘુ, આતપ, ઉદ્યોત, જિનનામ, નિમણ, ઉપઘાત.
ત્રણ-૧૦ ત્રસ, બાદર, પર્યાપ્ત, પ્રત્યેક, સ્થિર, શુભ, સુભગ સુસ્વર, આદેય,
યશ.
સ્થાવર-૧૦ : સ્થાવર, સૂક્ષ્મ, અપયપ્તિ, સાધારણ, અસ્થિર, અશુભ, દુર્ભગ, દુસ્વર, અનાદેય, અશ.
પ્ર. ૧૪૮. ઓઘ એટલે શું ?
ઉ. : ઓઘ એટલે કોઈ પણ એક ગુણસ્થાનકને આશ્રયીને નહીં પણ સઘળા ગુણસ્થાનકોને આશ્રયીને બંધમાં, ઉદયમાં યા સત્તામાં જે જણાવાય છે તે ઓઘ કહેવાય છે. ઓઘ = સામાન્યથી.
પ્ર. ૧૪૯. અબંધ કોને સમજવો ?
ઉ.: વર્તમાનમાં જે બંધ યોગ્ય ન હોય પણ પછીથી કોઈને કોઈ ગુણસ્થાનકે બંધને યોગ્ય હોઈ શકે તેને અબંધ કહેવાય છે.
પ્ર. ૧૫૦. બંધનો અંત એટલે શું સમજવું ?
ઉ. જ્યાં બંધનો અંત જણાવેલ હોય ત્યાં તે તે ગુણસ્થાનક સુધી એ પ્રકૃતિઓ બંધ યોગ્ય હતી. આગળના ગુણસ્થાનકમાં બંધ યોગ્યતા ન હોવાથી તેને અંત કહેવાય છે.
પ્ર. ૧૫૧. બંધમાં એકસો વીશ પ્રકૃતિઓ હોય છે શા કારણથી ?
ઉ. : મોહનીય કર્મની બે પ્રકૃતિઓ મિથ્યાત્વ મોહનીયના વિભાગરૂપ હોવાથી તે બંધાતી નથી.
નામકર્મને વિષે બંધન-સંઘાતન શરીર અંતર્ગત ગણવાથી જુદી વિવક્ષા કરેલ નથી તથા વણદિ ૨૦માંથી એક એક રૂપ ચાર વર્ણાદિ લેવાથી ૧૬ની વિવા જુદી ન કરેલ હોવાથી ૧૨૦ પ્રકૃતિઓ બંધમાં ગણાય છે.
પ્ર ૧૫૨. ઓઘમાંથી કેટલી પ્રકૃતિઓનો અબંધ થાય છે ? કઈ કઈ ? ઉ. : ઓઘમાંથી નામકર્મની ત્રણ પ્રકૃતિઓનો અબંધ થાય છે. નામકર્મ-૩ : પિડપ્રકૃતિ-૨, પ્રત્યેક-૧. પિંડપ્રકૃતિ-રઃ આહારક શરીર, આહારક અંગોપાંગ, પ્રત્યેક-૧ : જિનનામ કમ. પ્ર. ૧૫૩. જિનનામ કર્મ મિથ્યાત્વે કેમ ન બંધાય ?
ઉ. : જિનનામ કર્મ ગુણ પ્રત્યયીકી બંધમાં હોવાથી સમ્યક્ત્વ નામનો ગુણ હોય તો જ બાંધી શકાય છે. જ્યારે મિથ્યાત્વમાં સમકિત ન હોવાથી બંધાતી નથી.
પ્ર. ૧૫૪. આહારક શરીર-આહારક અંગોપાંગ પ્રકૃતિ મિથ્યાત્વે કેમ બંધાતી
નથી ?
૧૦૮
Jain Education International
For Private and Personal Use Only
www.jainelibrary.org