Jain Shasan 2000 2001 Book 13 Ank 01 to 25

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir

Page 12

મનુષ્ય જન્મ પી વૃક્ષના ફળો
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) - વર્ષ ૧૩ - અંક ૧/૨
તા. ૨૯
OOO
(
,
, , , : '''
...
"
૪ : ૮, , TO BT 6
(
.
-
TI - CITY .
(
(હિ
મય જમરૂપી વૃક્ષનાં ફળો
- પૂ. સા. શ્રી અનંતગુણાશ્રી એ. પર ધિરાજ પર્યુષણા મહાપર્વની આરાધના શા
બીજાં કર્તવ્ય છે સદ્ગુરૂની સેવા - ભકિત ઉપ મના. માટે કઈ રીતના કરવી તે સૌને સુવિદિત છે. પરન્તુ પૂ.
ગુરૂ તે જ છે જે સ્વયં સમ્યજ્ઞાનની જ્યોતિર્મય અને આ. શ્રી ઉદયસોમસૂરિ કૃત શ્રી પર્યુષણા અષ્ટાનિકા
તેમની પાસે જનારા સંસારના ત્રિવિધ તાપોથી તપ્ત વ્યાખ્યાન માં મનુષ્ય જન્મને સફળ – સાર્થક કરવા જે
જીવને પણ પરમ શાન્તિનો અનુભવ કરાવે છે. સદગુરૂ ગુણોની વ ત કરી છે. અને મનુષ્ય જન્મરૂપી વૃક્ષના જે
એ તો સંસાર રૂપી કુવામાં પડતા જીવોને ધના સુંદર ફળો વર્ણવ્યા છે તેનો આજે થોડો વિચાર કરવો છે.
આલંબન સમાન છે. સંસારની વાસના મટાવી મક્ષની
મંજીલ બતાવે તે જ સદ્ગુરૂ છે. જેમની સાચા ભવની “ “જિનેન્દ્રપૂજા - ગુપમૃપાસ્તિ, સત્તાનુકપ્પા શુભપાત્ર દાનમ્ |
સેવા - ભકિત પણ આત્માના ગુરૂપદને પેદા કરનાર છે. ગુણાનુરાગ શ્રુતિરાગમસ્ય, નૃજન્મવૃક્ષસ્ય ફલાન્યમુનિ !''
સંસારની વ્યથા અને ભવતાપને મિટાવવાની ઈચ્છા નહિ મનુપ જન્મરૂપી વૃક્ષના શ્રી જિનેશ્વર દેવોની પૂજા, હોય તો સરૂનો યોગ પણ સફળ નહિ બને. સદગુરૂ ગુરૂની સે મા-ભકિત, પ્રાણીઓની દયા, સુપાત્રમાં દાન, પાસેથી પણ દુન્યવી સ્વાર્થની આશા રાખે તો શું થાય? ગુણાનુરાગ અને આગમ શ્રવણ એ છ ફલો કહ્યાં છે.
ત્રીજાં કર્તવ્ય છે જીવમાત્ર પૂર અનુકંપા ગજને ફલ પરથી વૃક્ષની સાર્થકતા નીકળે છે. જેના ફળ પોતાના આત્માની સાચી અનુકંપા પેદા થાય તે જ મીઠાં - મ ર તે વૃક્ષ સુંદર સારું જેના ફળ કટુ તે વૃક્ષ પણ જીવમાત્ર પર અનુકંપા આવે. ‘મારો આત્મા કયા આ ખરાબ. આ પર્વ તે નૃજન્મરૂપી વૃક્ષને પવિત્ર બનાવવા છે.
દુ:ખરૂપ, દુ:ખફલક, દુઃખાનુબંધી સંસારથી પાર મે’ મધુર પરિણામને માટે મૂલ પણ મધુર હોવું જરૂરી છે. તેની આ ભાવના જ સાચી અનુકંપારૂપ છે દુ:ખીના અને મધુરતાને જણાવવા આ કહેવાતા કર્તવ્યોને આદરપૂર્વક દૂર કરવાની ઈચ્છા તે દ્રવ્ય અનુકંપા છે. અને પ્રસાર કરવા જોઈએ.
દુઃખથી બચાવવંદની ઈચ્છા તે ભાવ અનુકંપા છે. દરેક પહેલું કર્તવ્ય છે પરમતારક શ્રી જિનેશ્વર દેવની | ઉપાસક વર્ગ પોત - પોતાની મર્યાદા પ્રમાણે અનુપાનું સ્વદ્રવ્યથી દ્રવ્ય - ભાવ પૂર્વક પૂજા કરવી. દ્રવ્ય પૂજા એ
આચરણ કરે તો જ કલ્યાણ થાય આ માટે સદ્ગુરૂની સિવા લક્ષ્મીની પૂચ્છ ઉતારવા માટે છે. જેના ઉપર હૈયાની
-- ભકિત – ઉપાસના ખૂબ જ જરૂરી છે. જેઓ જાં પ્રીતિ હોય છે તેને માટે દ્રવ્યનો વ્યય તે સહજ બને છે. તેમ | વિવેક લોચન આપી આત્મા ઉપર સાચો અનુગ્રહ કી છે. શ્રી જિન પર સાચી પ્રીતિ જન્મે તો તેમની ભકિત માટે | ચોથું કર્તવ્ય છે શુભ પાત્રમાં દાન. અન્યત્ર પાત્ર જેટલું દ્રવ્ય વાપરું તે ઓછું જ લાગે. ભગવાનની પૂજા - દાન પણ કહેવાય છે. સારી રીતે પાપથી બચાવે તેનું મકિત દુઃા - વિપત્તિ આવે તેને દૂર કરવા કરવાના નથી નામ સુપાત્ર છે. સુપાત્રમાં દાન તેમના પર ‘બિમારા' પણ દુઃખ વિપત્તિ - આપત્તિને વેઠવાનું નૈતિક બળ મળે | ‘અનુગ્રહની બુદ્ધિથી કરવાનું નથી પણ ભકિમૂર્વક માટે કરવા છે.
કરવાનું છે. હું તેમના પર ઉપકાર કરું તે ભાવનાથી નહિ માટે ૪ ‘ચિત્ત પ્રસન્ન રે પૂજન ફલ કહ્યું, પૂજા
પણ તેઓ મારી પાસેથી લઈ મારી પર ઉપકાર કરે છે. અખંડિત ૨ (હ.'' પૂજાનું ફળ ચિત્તની પ્રસન્નતા કહ્યું. | અને હું પણ કયારે સુપાત્ર બનું - આ ભાવનાથી જો ભગવાનને પરમતારક આજ્ઞાનું પાલન કરવું તેને જ સુપાત્ર દાન અપાય તો જ સાચું કલ્યાણ થાય અભયદાન સાચી પૂજ કહી છે. સંસારમાં ગમે તેવી વિપરીત અને સુપાત્ર દાનને મોક્ષનાં કારણ કહ્યા છે. ચિH - પરિસ્થિતિ પેદા થાય તો પણ ચિત્ત પ્રસન્ન બની રહે અને આપવાનું મન, વિત્ત - આપવા યોગ નિર્દોષ ચીજ - અનુકૂળ પરિસ્થિતિમાં ઉદાસીન ભાવે રહે. આમ સમાધિ વસ્તુ અને પાત્ર આ ત્રણના યોગને સોનામાં સુગંધવો અને વિરાર ગુણની પ્રાપ્તિ તે જ પૂજાનું સાચું ફળ છે.
કહ્યો છે. શ્રી રાજારામાં જૂ
જીવદય
::i in Hina
R
*