________________ જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા-૨ વનસ્પતિ પર વિચારોની અસર પ્રભુનું સમવસરણ. પરમાત્માની દેશનાભૂમિ. કલિકાલ સર્વજ્ઞ પૂજ્ય હેમચન્દ્રસૂરિ મહારાજે “અયોગ વ્યવછેદ દ્રાવિંશિકા'માં કહ્યું છેઃ “પરિગમ્યાં...દેશનાભૂમિમ. આ દેશનાભૂમિ-સમવસરણને મહિમા બીજાઓ–જેમને પરમાત્માના ભાવેશ્વર્યને ખ્યાલ નથી–ન સમજી શકે એવો છે. સિંહ અને ઘેટું, બિલાડી ને ઉંદર; પાસે પાસે બેસી સમજી શકે ? જો કે, અત્યારે આ વાત વૈજ્ઞાનિક રીતે પૂરવાર થયેલી છે. પશુ જ નહિ, વનસ્પતિ પર પણ વ્યક્તિના વિચારોની અસર થાય છે. બે છેડ પર પ્રયોગ કરવામાં આવ્યું. એક છોડ પર પાણી છાંટતી વખતે પ્રગર્તા એ મનમાં નિષેધક વિચારો ચિંતવ્યા. છોડ નષ્ટ થઈ જાઓ એવા. બીજા છેડ પર જળ છાંટતી વખતે સારા વિચારો મનમાં લાવ્યાં: આ છેડ જલદી વિકસિત થાઓ એવા. પરિણામ આશ્ચર્યજનક હતું. પાણી એક જ સરખું હેવા છતાં વનસ્પતિ પર ઘણું ભિન્ન અસર પડી. નિષેધક વિચારપૂર્વક છંટાયેલ પાણીવાળે છે. પાંગર્યો નહિ. બીજાં છેડે ખૂબ જ વિકાસ કર્યો. | વનસ્પતિ જેવી અવિકસિત ચેતના પણ જ્યારે વિચારેને આવે પડઘો પાડે છે, વિચારને આ રીતે સ્વીકારે છે, ત્યારે પશુ-પંખી પરમાત્માના પ્રભાવને કેમ ન ઝીલી શકે? ઝીલી શકે જ.
