________________ સમતોલપણું શી રીતે આવે? નેચરલેજિસ્ટની લાખેણી સલાહ એક પ્રકૃતિ-ચિકિત્સકે-નેચરલેસ્ટે એક સભાને સંબોધતાં પ્રશ્ન કર્યોઃ પિતાને માટે જ ખાનારા કેટલા અને ડૉકટર પર દયા કરીને એના માટે ખાનારા, તમારામાંથી કેટલા ! પ્રશ્નની સ્પષ્ટતા કરતાં એણે સમજાવ્યું : તમારા આહારનો એક તૃતીયાંશ કે એક દ્વિતીયાંશ ભાગ તે તમારા માટે જ તમે ખાવ છે, શરીરને જોઈતી ઉજ– શક્તિ મળી રહે તે માટે. પણ બાકીને ભાગ તમે ડોકટર માટે ખાવ છે. એ ન ખાવ તો તમે માંદા પડે નહિ, અને માંદા ન પડે તે બિચારે ડોકટર શું કરે? એટલે ખેરાકને પહેલે અર્ધો ભાગ તમારા માટે છે. બીજે અર્થે ભાગ હેકટર માટે. રાજા અને પંડિત એક રાજા પાસે આયુર્વેદને એક નિષ્ણાત પંડિત એક લાખ શ્લોકેને બનાવેલ માટે ગ્રન્થ લઈ ગયે. રાજાને કહ્યું : “મહારાજ ! ખૂબ પરિશ્રમ કરી આ ગ્રન્થ હું બનાવીને લાવ્યો છું. આપ કૃપા કરી એ ગ્રન્થને સાંભળે હું અનુવાદ કરી આપને સમજાવું.” રાજા કહેઃ પંડિતજી! આપને ગ્રન્થ જરૂર અણમોલ હશે. પણ મને એટલી ફુરસદ ક્યાં છે? રાજકાજમાંથી કેટલે સમય હું કાઢી શકું? પણ આપ એમ કરો. આપના ગ્રન્થને જે સાર હોય તે નાનામાં નાના રૂપમાં ગઠવીને મને આપે.