________________ ખેવાઈ ગયેલા “હું ? ને શેધવા 238 લાખની છાવરી કરવાની ભાવના કેટલામાં? સજજનસિંહને સિદ્ધરાજ રાજાએ કહ્યું : તમે મારા મંત્રીમંડળમાં સ્થાન લો. સજજનસિંહ કહેઃ મહારાજ ! માફ કરે. માંડ ધર્મ કરવાનો મોકો મળ્યો છે. ત્યાં મને રાજકાજમાં કાં ફસાવે? સિદ્ધરાજ કહેઃ ઘણું રાજ્યાધિકારીએ મારી પાસે છે. પણ કરની વસૂલાતમાં ગોટાળે ઘણે થઈ રહ્યો છે, માટે થોડા સમય માટે તમારે રાજયને સેવા આપવી પડશે. રાજાના વચનનો અનાદર ન કરવાના હેતુથી સજજનસિંહ દંડનાયક-કર વસૂલાત અધિકારી બન્યા. પણ મનનું વહેણ તે ધર્મ ભર્યું જ ચાલુ રહ્યું. અંદરને ઝૂકાવ ધર્મ ભણીને જ રહ્યો. ધર્મ અશુદ્ધ આત્મ-સ્વરૂપને શુદ્ધ બનાવે છે. કિટેગામીની વાતમાં આપણે પ્રવચનના પ્રારંભમાં જોઈ ગયા કે, સંત ગવર્નર કિમેગામીને મળવા નહતા માગતા. ગવર્નરની પદવી-ઉપાધિ વગરના કિગામીને મળવામાં તેમને વધે નહોતે. આપણે આપણી જાતની કેવી મુલાકાત લેવા ઈચ્છીએ છીએ? ઉપાધિવાળું સ્વરૂપ તે પ્રગટ છે જ આપણું. ઉપાધિ વગરના સ્વરૂપને હવે પ્રગટ કરવાનું છે. “નિર્મલ સ્ફટિકસ્તેવ સહજ રૂપમાત્મનઃ.” ગ્રન્થકાર મહર્ષિ કહે છે? આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ સ્ફટિક જેવું નિર્મળ છે. એ શુદ્ધ સ્વરૂપ તરફ નજર નાખવાને બદલે લોકે બહાર ને બહાર