________________ 222 જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા-૨ બાઈને રાગને કિલો જમીનદોસ્ત ! કહેઃ સારું થયું.રાગનું ભૂત જતાં થોડા દિવસમાં બાઈ ડાહી થઈ ગઈ. રાગને, મેહને નશો ચડે છે, ત્યારે માણસ બધું -ભૂલી જાય છે. “વિકલપચષકે રાત્મા” ગ્રન્થકાર મહર્ષિ કહે છેઃ સાંસારિક ભ્રમણાઓની પ્યાલીઓમાં અવિવેકી મનુષ્ય મેહને જામ પીએ છે અને પછી દારૂડિયાની પેઠે શાન-ભાન ભૂલી અવિવેકની પરાકાષ્ઠાને સૂચવતી ચેષ્ટાઓ તે કરે છે. | દોષ-દર્શન રાગના આ નશાને, કેફને ઓછો કરી શકે છે. પેલી બાઈને જેમ પતિમાં પ્રેમના અભાવ રૂપ દોષ દેખાતાં પતિ પર પ્રેમ અદશ્ય થઈ ગયો. પાગલપણું ગયું. તેમ મેહે જે કા રસ્તાન કર્યા છે તેની વિચારણા થાય તે ધીરે ધીરે મોહની અસારતા સમજાય. અને અસારતા સમજાતાં ધર્મમાગમાં સ્થિરતા આવે. સંસારી આત્માની દુર્દશાનું વર્ણન પૂજ્ય ચિદાનન્દજી મહારાજે શી રીતે કર્યું તે આપણે આ પ્રકરણના પ્રારંભમાં જોઈ ગયા. તેઓએ પરમાત્માની સ્તવનામાં કહ્યું : “મેહ મહા મદ છાકથી, હું છકિયે હે નહિ શુદ્ધિ લગાર.” અને પછી પરમાત્માને વિનંતી કરી : “ઉચિત સહી છણે અવસરે, સેવકની હે કરવી સંભાળ...” પ્રભુ! આપ તે તારક છે. બધાને તારે છે આપ. તે મને કેમ વિસાર્યો?
