________________ મારક મન્ચ મેહને 121 લક્ષ્યબિન્દુ જીવનમાં નિશ્ચિત કરે છે, થડે વિકાસ તે તમે જરૂર કરી શકે. વાતાવરણમાં પ્રદૂષણ આર્યાવર્તનું વાતાવરણુ, ત્યાંની પારંપરિક સંસ્કારિતા વ્રત પાલન માટે ખૂબ અનુકૂળ હતી અને છે. પણ એ વાતાવરણ આજે પ્રદૂષણથી અભડાઈ રહ્યું છે. પર્યાવરણ વિશેષ બૂમ મારી રહ્યા છે. હવા દૂષિત થઈ રહી છે. વાહને અને ઉદ્યોગો ધૂમાડે એકી ઓકીને હવામાનમાં નિરન્તર પ્રદૂષણને વધારી રહ્યા છે. વિદેશના અમુક શહેરમાં તે સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓને વ્યાયામ કરવા પર પ્રતિબંધ લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. કસરત કરતી વખતે શ્વાસોચ્છવાસ ઊંડા ખેંચવા પડે, પ્રાણાયમ વખતે તે ખાસ, પણ ઊંડા શ્વાસોચ્છવાસમાં જે હવા લેવાય છે તે એવી ઝેરી બની ગઈ છે કે, સ્વસ્થતા માટે ઊંડા શ્વાસે છવાસ જોખમી બની ગયા છે. અને એથી ત્યાં વ્યાયામ પર પ્રતિબંધ લાદ પડયો છે. આ જ વાત આધ્યાત્મિક વાતાવરણ માટે છે. કેવાં આલંબને આજે મળવાનાં? મહાનગરોમાં જ્યાં નજર નાખે, બીભત્સ ભીતપત્રો દેખાવાના. ઈન્દ્રિયોને બહેકાવીને ઉન્માર્ગ ભણું દોરી જાય એવા આલંબનેની ભરમાર વચ્ચે, જે જિનવાણીનું પૂરું આલંબન નહિ હોય તે અનાદિની ટેવ માણસને કયાં લઈ જશે ?