________________ " જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા–૨ ‘વિરતિને પ્રણામ કરીને ઈન્દ્ર સભામાં બેસે....”તમે કોને પ્રણામ કરીને દુકાને ગાદી પર બેસો છો? ઈન્દ્ર સભામાં બેસે ત્યારે વિરતિધર મહાત્માઓને પ્રણામ કરીને બેસે છે. ગાદી પર બેસતી વખતે જે વિરતિધર મહાત્માઓને યાદ કરી બેસે છે, શરીર ભલે ગાદી પર રહે, મન કટાસણ પર રહેશે. મનને ચોવીસે કલાક ધર્મની ચિન્તામાં પરોવાયેલું રાખવું છે. મનની ચંચળતાનું બીજું કારણ ધારાનું અપરિવર્તન તેવીસ-સાડા તેવીસ કલાક સુધી તે સંસારમાં વિચરણ હોય મનનું, હવે એ અર્ધો કલાક કે કલાક કદાચ ધર્મમાં આવી જાય તેય ધર્મમય કેમ બની શકશે? ઝડપથી ઉડતા વિમાનને સ્થિર થતાં પહેલા રન-વે પર કેટલું દોડવું પડે છે? બે-ત્રણ કિલોમીટર જેટલું રન-વે પર દેડે ત્યારે એ ધીમું પડી શકે. સાડા તેવીસ કલાકના ઉડ્ડયન - સંસારમાંની ઉડ્ડયન પછી તમે મન્દિરમાં આવે અને અર્ધા કલાકમાં ત્યાંથી જતા રહે તે એ અર્ધો કલાક લેન્ડિંગ અને ટેઈક એફમાં જ ગયે. મનના વિમાનનું રોકાણ તે મિનીટ-અધી મિનીટનું માંડ થયું. મનની ચપળતાનું એક કારણ પહેલાં આપણે જોયું હતું. અભાનપણાનું. પ્રમાદ દશાનું. બીજું કારણ આ છેઃ મનની ધારા એક જ પ્રવાહમાં વહ્યા કરે છે, ચોવીસે કલાક રાગના પ્રવાહમાં ઠેષના પ્રવાહમાં. અહમના પ્રવાહમાં.